Rotator Cuff: Τι είναι και ποιός ο ρόλος του στην σταθεροποίηση και στην κινητικότητα του ώμου. Γράφει ο Νικόλαος Παγούνης, M.Sc Sport Science & Physical Education*
Το Rotator Cuff (RC) ή στροφικό πέταλο του ώμου, είναι μια ομάδα 4 μυών, οι οποίοι καλύπτουν ανατομικά και συνδεσμικά την άρθρωση του ώμου.
Οι μύες που αποτελούν το RC είναι:
- Ο Υπερακάνθιος (supraspinatus)
- Ο Υπακάνθιος (infraspinatus)
- Ο Ελλάσων στρογγύλος (teres minor)
- Ο Υποπλάτιος (subscapularis)
Οι μύες αυτοί είναι εξαιρετικά ζωτικής σημασίας για την άρθρωση του ώμου, γιατί αποτελούν τους σταθεροποιητές μύες της άρθρωσης και είναι οι μόνοι μύες που ελέγχουν κινητικά την γληνοβραχιόνια άρθρωση (glenohumeral joint).
Η γληνοβραχιόνιος άρθρωση είναι μία ball-and-socket άρθρωση, που σχηματίζεται με τη συνάρθρωση της σφαιρικής κεφαλής του βραχιονίου οστού (το οστό του πάνω τμήματος του άνω άκρου) και μιας κοίλης υποδοχής του οστού της ωμοπλάτης, που ονομάζεται ωμογλήνη. Η κεφαλή του βραχιονίου οστού, έρχεται σε επαφή με την ωμογλήνη σε ποσοστό μόλις 25%, κάτι το οποίο καθιστά τους σταθεροποιητικούς μηχανισμούς του ώμου δηλαδή το RC αναγκαίο, έτσι ώστε όλες οι φυσιολογικές κινήσεις του ώμου να έχουν το απαιτούμενο εύρος και σταθερότητα.
Οι μεγαλύτεροι μύες όπως ο δελτοειδής, η ωμοπλάτη και οι θωρακικοί μύες ελέγχουν τις μεγάλες κινήσεις της άρθρωσης του ώμου και δεν έχουν σταθεροποιητικό ρόλο.
Γιατί όμως είναι τόσο σημαντικό το RC;
Το RC είναι πολύ σημαντικό για τη λειτουργία της άρθρωσης του ώμου:
α) γιατί ουσιαστικά ασκεί μία δύναμη στην κεφαλί του βραχιονίου οστού για να το κρατήσει στο κέντρο της ωμογλήνης. Η δύναμη – πίεση αυτή, είναι ζωτικής σημασίας για την αποτροπή εξάρθρωσης της κεφαλής του βραχιονίου οστού (εξάρθρωση ώμου), και
β) γιατί διατηρεί σταθερή την απόσταση μεταξύ της κεφαλής του βραχιονίου οστού και της ωμογλήνης, μία απόσταση που είναι εξαιρετικά μικρή περίπου 9-10mm, και μέσα εκεί βρίσκονται μερικές πολύ σημαντικές δομές της άρθρωσης, όπως ο τένοντας του υπερακάνθιου, και ο μακρύς τένοντας της κεφαλής του δικεφάλου. Όταν το RC φθείρεται σιγά – σιγά από την υπερβολική χρήση, την αδυναμία ή την έλλειψη αντοχής, η άρθρωση του ώμου σταδιακά γίνεται ολοένα και λιγότερο σταθερή, κάτι το οποίο μικραίνει την απόσταση μεταξύ της κεφαλής του βραχιονίου οστού και της ωμογλήνης και αυτό μπορεί να προκαλέσει τριβές μεταξύ των οστών και να προκαλέσει φλεγμονή, πόνο και γενικά τραυματισμό της άρθρωσης, και θα πρέπει να αντιμετωπιστεί έγκαιρα και σωστά.
Η αδυναμία του RC σχετίζεται πολύ συχνά με μια σειρά παθολογιών στον ώμο, όπως το Σύνδρομο Πρόσκρουσης Ώμου, τενοντίτιδα των στροφέων του ώμου, υπακρωμιακή θυλακίτιδα κ.α, προκαλώντας πόνο στο μπροστινό και πίσω μέρος του ώμου, πόνο σε κινήσεις πάνω από το ύψος του ώμου και του κεφαλιού και αδυναμία.
Πώς μπορώ να δυναμώσω το Rotator Cuff
Ένα ισχυρό και ικανό Rotator Cuff (RC) στροφικό πέταλο του ώμου, παρέχει τη απαιτούμενη σταθερότητα στην άρθρωση του ώμου ακόμα και στις πιο ακραίες σε εύρος κινήσεις. Η ενδυνάμωση και η καλή κινητικότητα του RC, θα πρέπει να υπάρχει στο πρόγραμμα άσκησης μας, ακόμη και αν δεν αντιμετωπίζουμε κάποια από τα προαναφερόμενα συμπτώματα. Μια πρόσφατη μελέτη του 2015 που δημοσιεύθηκε στο Manual Therapy, υποστηρίζει ότι η ενδυνάμωση και η καλή κινητικότητα των μυών του RC, αποτελεί μία αποτελεσματική θεραπεία για το Σύνδροµο Υπακρωµιακής Προστριβής και αυτό γίνεται με ασκήσεις εσωτερικής ή εξωτερικής περιστροφής της γληνοβραχιόνιας άρθρωσης, ασκήσεις οι οποίες στοχεύουν στο RC και βελτιώνουν τη σταθερότητα και την κινητικότητα των γληνοβραχιόνιων (glenohumeral) αρθρώσεων.
*O κ. Νικόλαος Παγούνης ζει και εργάζεται στην Καστοριά, είναι κάτοχος Μεταπτυχιακού Τίτλου Σπουδών στην Αθλητική Ψυχολογία & Κινησιολογία με εξειδίκευση στην Αναπτυξιακή Κινησιολογία, Πιστοποιημένος Αξιολογητής της Κίνησης & της Αναπνοής του Ανθρώπινου σώματος και δημιουργός της ιστοσελίδας functionalmovement.gr
