Η παράδοση των “Καζανάδων” στο Άργος Ορεστικό

Της Χρύσας Κοσμίδου       

Το βράσιμο του τσίπουρου, αποτελεί μια ιδιαίτερη παράδοση για την πόλη του Άργους Ορεστικού.  Κάθε χρόνο αυτή την περίοδο, πολυπληθείς παρέες μαζεύονται στα αποστακτήρια και παράλληλα με το βράσιμό  του  στήνουν και μια μικρή γιορτή, με πολύ φαγητό, μουσική και χορό.

Στις αρχές κάθε Νοεμβρίου ξεκινάει η αποστακτική περίοδος, η οποία έχει διάρκεια δύο μήνες, και είναι η μοναδική περίοδος της χρονιάς, που οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να βράσουν το τσίπουρό τους για οικιακή χρήση και μόνο.

Αρχικά, οι αμπελουργοί, θα πρέπει να πάρουν την έγκριση από τη Διεύθυνση Γεωργίας της περιφέρειάς τους και εν συνεχεία να πάνε στο Τελωνείο, όπου πληρώνοντας τον ανάλογο φόρο, βγάζουν την άδεια απόσταξης.  Σύμφωνα με τον ιδιοκτήτη γνωστού αποστακτηρίου στο Άργος Ορεστικό κ. Λεωνίδα Δράσκα, μόνο οι παραγωγοί έχουν δικαίωμα απόσταξης. Δηλαδή, δεν μπορεί ο οποιοσδήποτε να αγοράσει την πρώτη ύλη και να περάσει στη διαδικασία της απόσταξης  «Πρέπει να είσαι κάτοχος αμπελιού, ενός στρέμματος το ανώτερο. Μόνο στην περίπτωση που κάποιος θέλει οικιακό κρασί μπορεί να αγοράσει σταφύλια και να τα αποστάξει. Οι αρμόδιες αρχές, εφόσον εξετάσουν τα απαραίτητα δικαιολογητικά, όπου αναγράφονται ο αριθμός του αγροτεμαχίου και η ποσότητα παραγωγής, εγκρίνουν τις διαδικασίες και παραχωρούν τα απαιτούμενα έγγραφα. Ο ενδιαφερόμενος πηγαίνει στο τελωνείο και δηλώνει τις ημερομηνίες που θέλει να αποστάξει».

Αξίζει να σημειωθεί, πως κατά τα τελευταία χρόνια δεν υπήρξαν αλλαγές σε ό,τι αφορά στη νομοθεσία των αποστακτηρίων, ωστόσο  «Ακούγονται ορισμένα θέματα, τα οποία δεν είναι ευχάριστα για τον κλάδο μας», σημείωσε ο κ. Δράσκας  «Θα θέλαμε οι κρατικές αρχές, πριν κάνουν το οτιδήποτε, να ακούσουν και τη δική μας άποψη, καθώς η όλη διαδικασία της απόσταξης, αποτελεί στην ουσία μια παράδοση, η οποία δεν θα πρέπει να χαθεί από την ελληνική επικράτεια. Συζητιούνται πάρα πολλά για αλλαγές που πρόκειται να επέλθουν. Βέβαια, εάν δεν ανακοινωθεί κάτι επισήμως, δεν μπορούμε να κάνουμε λόγο για επιπτώσεις στον κλάδο μας».

Αρνητικό παράγοντα για τη δουλειά των αποσταγματοποιών αποτελεί το γεγονός ότι υπάρχουν πολλά παράθυρα παρανομίας και για το λόγο αυτό το Κεντρικό Κράτος θα πρέπει να βάλει ορισμένες δικλείδες ασφαλείας, ώστε να πληρώνονται οι φόροι που τους αναλογούν  «Το κράτος, από τη μεριά του, κάνει σωστά τη δουλειά του.  Εμείς όμως, οι σωστοί επαγγελματίες, αντιδρούμε στα όποια επιπλέον μέτρα θέλουν να λάβουν, προκείμενου να πατάξουν τους μη-έντιμους συναδέλφους,  καθώς τα μέτρα αυτά πλήττουν και εμάς. Θα μπορούσα να πω ότι το μέλλον των αποστακτηρίων είναι δυσοίωνο λόγω της επικείμενης φορολόγησης, μέχρι αυτή τη στιγμή όμως, δεν έχει γνωστοποιηθεί κάτι επίσημα».  Αξίζει να σημειωθεί, πως οι ποτοποιίες-αποσταγματοποιίες ήδη αντιδρούν καθώς η φορολόγησή τους αγγίζει τα 5+ ευρώ ανά λίτρο, σε αντίθεση με τα ερασιτεχνικά αποστακτήρια, τα οποία πληρώνουν φόρο 0,59 λεπτά του ευρώ ανά λίτρο «Η αντίδρασή τους είναι δικαιολογημένη. Θεωρώ πως και οι δύο πλευρές έχουν τα δίκια τους. Θα πρέπει λοιπόν, να βρεθεί η χρυσή τομή σε ό,τι αφορά στη φορολόγηση και ταυτόχρονα να βοηθηθούμε και εμείς ώστε να μπορέσουμε ανέβουμε επίπεδο».

Συνεχίζουν την παράδοση οι “Καζανάδες” του Άργους Ορεστικού

Για το κ. Δράσκα, αποτελούσε μεγάλο μεράκι να ανοίξει το δικό του αποστακτήριο και έτσι το 2009, μαζί με το συνέταιρό του, πήρε τη μεγάλη απόφαση «Η διαδικασία, έγινε γνωστή στην πόλη μας, χάρη στον αείμνηστο Βασίλειο Σιάπκα, και πολλοί άνθρωποι λόγω του δικού του καζανιού, συνέχισαν αυτή την παράδοση. Πιστεύω πως εν μέρει χρωστάμε στο Βασίλη  την παράδοση των “Καζανάδων”. Βέβαια, στα παραλίμνια χωριά, υπήρχαν και εξακολουθούν να υπάρχουν πολλά καζάνια».

Ο κ. Αναστάσιος Γκαγκάνας, εδώ και χρόνια ακολουθεί αυτή την παράδοση. Θυμάται τους γονείς του να βράζουν το δικό τους τσίπουρο κατά τη διάρκεια των εορτών «Οι εμπειρίες που έχω από αυτή τη διαδικασία, είναι καταπληκτικές και πάρα πολύ ευχάριστες. Πέρα από όλο αυτό, ας μου επιτραπεί ο όρος,  τελετουργικό, είναι ένας τρόπος να έρθουμε πιο κοντά με ανθρώπους που αγαπάμε. Καλούμε φίλους και συγγενείς να συμμετάσχουν στην όλη διαδικασία και τους οποίους  έχουμε να τους δούμε πάρα πολύ καιρό, ίσως και χρόνια».

Τα νέα παιδιά, αγκάλιασαν αυτή την παράδοση την οποία κληρονόμησαν από τους γονείς τους και με αυτό τον τρόπο έστω και για λίγο ξεφεύγουν από την καθημερινότητά τους. Άλλωστε το τσίπουρο είναι το μοναδικό ποτό παρέας, το οποίο απαιτεί μια ιεροτελεστία για τη… χρήση του, την οποία συνθέτουν η καλή  παρέα, οι  μεζέδες και η κατάλληλη μουσική υπόκρουση. «Τα υπόλοιπα αλκοολούχα ποτά θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν και ως μοναχικά», σημείωσε ο κ. Δράσκας.

Επιπρόσθετα, το τσίπουρο  είναι 100% ελληνικό προϊόν. Η πρώτη ύλη παράγεται στην ελληνική γη και αποστάζεται σε ελληνικά καζάνια «Οι γονείς μας μάς μύησαν σε αυτή την παράδοση. Ουσιαστικά μας παρέδωσαν τις γνώσεις μιας ζωής. Μας έμαθαν πώς να προσέχουμε τα αμπέλια,  να αγαπάμε τη γη και ό,τι αυτή παράγει. Εμείς από τη μεριά μας προσπαθούμε να κρατήσουμε τις παραδόσεις, μιας και επιλέξαμε να παραμείνουμε στον τόπο μας, μαζί με τους ανθρώπους που μεγαλώσαμε. Επιδιώκουμε να κρατάμε όλα τα ήθη και τα έθιμα που μας δίδαξαν οι γονείς μας. Ευελπιστώ πως μια μέρα και εμείς με τη σειρά μας, θα μυήσουμε τα δικά μας παιδιά σε αυτή την παράδοση», είπε κλείνοντας ο κ. Γκαγκάνας.