Ο Ιησούς Χριστός ως “ο Μεγάλης Βουλής Άγγελος” σε τοιχογραφία τής ιεράς μονής Αγίας Παρασκευής Φλαμουριάς Βοΐου {17ος αι.}. Χριστουγεννιάτικη παράσταση

 

Κείμενο Γιώργου Τ. Αλεξίου

 

Ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός είναι, ως γνωστόν, το Δεύτερο Πρόσωπο της Αγίας Τριάδος, που εγεννήθη εκ του Θεού Πατρός προ πάντων των αιώνων. Ο Χριστός, κατά τους χρόνους τής Παλαιάς Διαθήκης, δηλαδή πριν απ’ την ενσάρκωσή Του εδώ στη γη, εμφανιζόταν στους Προφήτες με Αγγελική μορφή, και συγκεκριμένα ως “ο Μεγάλης Βουλής Άγγελος”, τουτέστιν ώς ο Άγγελος τής Μεγάλης Απόφασης του Θεού να σώσει το ανθρώπινο γένος από την αμαρτία. Μ΄ αυτήν την αγγελόμορφη μορφή Του παρουσιάστηκε ο Κύριος και στον Προφήτη Ησαΐα, κι έτσι Τον παρουσίασε κι αυτός στους ανθρώπους, όταν προφήτεψε και προανήγγειλε το χαρμόσυνο γεγονός της Γεννήσεώς Του στη Βηθλεέμ. Η αναφερόμενη προφητεία του Προφήτη Ησαΐα είναι η εξής:

Αρχαίο κείμενο.

 “…ότι παιδίον εγεννήθη ημίν υιός και εδόθη ημίν ου η αρχή εγενήθη επί του ώμου αυτού και καλείται το όνομα αυτού μεγάλης βουλής άγγελος εγώ γαρ άξω ειρήνην επί τους άρχοντας ειρήνην και υγιείαν αυτώ”. (Ησ. Θ΄, 6).

Ερμηνευτική απόδοση κειμένου.

“Αυτά δε θα πραγματοποιηθούν, διότι θα γεννηθή δι’ ημάς παιδίον, θα δοθη εις ημάς ο υιός αυτός, του οποίου η αρχή και εξουσία υπάρχει απ’ αρχής επάνω στους ώμους του και θα καλήται το όνομα αυτού αγγελιαφόρος της μεγάλης βουλής του Θεού, θαυμαστός σύμβουλος, Θεός ισχυρός, εξουσιαστής, αρχηγός της ειρήνης, πατήρ του μέλλοντος αιώνος. “Εγώ, λέγει ο θεός, θα φέρω την ειρήνην στους άρχοντας, ειρήνην και υγείαν θα χορηγήσω στο παιδίον αυτό”. (ερμηνευτική απόδοση Ιω. Θ. Κολιτσάρα)

Έχοντας υπόψη όλα τα προαναφερόμενα οι άγιοι Πατέρες και συγγραφείς της Εκκλησίας μας, και οι θεόπνευστοι Υμνογράφοι αυτής, καθώς και οι θεολόγοι αγιογράφοι της, παρουσίασαν πολλάκις, αντιστοίχως και αναλόγως, τον Χριστό ως τον Άγγελο της Μεγάλης Βουλής, συνέδεσαν δε αυτήν την αγγελική μορφή κι εμφάνισή Του με την Γέννησή Του από την Παρθένο Μαρία στη Βηθλεέμ της Ιουδαίας. Δύο σχετικά χριστουγεννιάτικα τροπάρια παρατίθενται ακολούθως.

Τροπάριο 1ο.

Θεός ων ειρήνης, Πατήρ οικτιρμών, της μεγάλης βουλής Σου τον Άγγελον, ειρήνην παρεχόμενον, απέστειλας ημίν, όθεν θεογνωσίας, προς φως οδηγηθέντες, εκ νυκτός ορθρίζοντες, δοξολογούμεν σε φιλάνθρωπε.

Μετάφραση τροπαρίου.

Εσύ που είσαι ο Θεός της ειρήνης και ο πατέρας της ευσπλαχνίας, απέστειλες σε μας τον Χριστό, τον Αγγελιαφόρο τής μεγάλης Σου απόφασης για να μας παρέχει την ειρήνη. Οπότε οδηγηθήκαμε στο φως της θεογνωσίας, και πολύ πρωί και πριν να φέξει, Σε δοξολογούμε φιλάνθρωπε.

(Καταβασία Ε΄ Ωδής Κανόνα Χριστουγέννων).

Τροπάριο 2ο

Η αγιωτέρα, των αγγέλων και πάσης της κτίσεως, βουλής μεγάλης της πατρώας, νυν τον Άγγελον τίκτει, σαρκί πάντων εις ανάκλησιν, των μελωδούντων απαύστως αυτώ. Άγιος ει Κύριε.

Μετάφραση τροπαρίου.

Η Παρθένος Μαρία, η πιο αγία από τους αγγέλους και από όλη την κτίση, γεννά κατά σάρκα τώρα τον Αγγελιαφόρο τής μεγάλης απόφασης του Θεού Πατέρα, για να καλέσει να γυρίσουν πίσω όλοι όσοι Του ψάλλουν μελωδικά και ακατάπαυστα: Κύριε, είσαι άγιος.

(Θεοτοκίο Γ΄ Ωδής, Κανόνα Κυριακής προ της Χριστού Γεννήσεως).

‘Οπως οι Υμνογράφοι της Εκκλησίας μας, έτσι και οι αγιογράφοι της παρουσίασαν και παρουσιάζουν σε τοιχογραφίες και φορητές εικόνες τον Ιησού Χριστό αγγελόμορφον, δηλαδή έχοντα αγγελική όψη και αγγελικά πτερά. Τέτοιες πνευματικές και λίαν ενδιαφέρουσες παραστάσεις υπάρχουν σε πολλούς ναούς της πατρίδας μας, και βεβαίως και στην Καστοριά (: στην Παναγία Κουμπελίδικη, στην Παναγία Ζευγοστασίου, στον Άγιο Δημήτριο Κλεισούρας κ.ά.).

Μία ανάλογη κι εξαιρετική τοιχογραφία του Χριστού – Αγγέλου της Μεγάλης Βουλής υπάρχει στο καθολικό τού μοναστηριού τής Αγίας Παρασκευής Φλαμουριάς Βοΐου, που βρίσκεται ανάμεσα στα χωριά Σισάνι και Νάματα και υπάγεται στην Ιερά Μητρόπολη Σισανίου και Σιατίστης.. Η εν λόγω τοιχογραφία είναι φιλοτεχνημένη στην εσωτερική επιφάνεια τής νότιας αψίδας που στηρίζει τον κεντρικό θόλο του ναού, όπου υπάρχει η πανίερη μορφή του Παντοκράτορα. Σ΄ αυτήν την τοιχογραφία ο Χριστός είναι ζωγραφισμένος στο κέντρο δύο επάλληλων δίσκων, και  απεικονίζεται σε προτομή, ως Εμμανουήλ, (: εφηβικής ηλικίας”), με αγγελικά πτερά, να ευλογεί με το δεξί Του χέρι και να κρατάει τυλιγμένο ειλητάριο στο αριστερό.  Απ’ τους αναφερόμενους δίσκους ο εσωτερικός φέρει ολόγυρά του έξι ακτίνες και περιβάλλεται από δύο εξαπτέρυγα Σεραφείμ και από έξι πολυόματα Χερουβείμ, ενώ ο εξωτερικός είναι διακοσμημένος με αστέρια και πλαισιώνεται από τα σύμβολα των τεσσάρων Ευαγγελιστών.

Εκατέρωθεν των περιγραφόμενων δύο δίσκων με την εικόνιση του Χριστού – Αγγέλου τής Μεγάλης Βουλής, στην ίδια επιφάνεια της νότιας αψίδας του ναού, υπάρχουν αγιογραφημένες πέντε βασικές ευαγγελικές σκηνές, που θεματολογικώς σχετίζονται ιδιαίτερα με την αναφερόμενη εικόνιση. Πρόκειται για τις τοιχογραφημένες παραστάσεις, α) του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, β) της Γεννήσεως του Χριστού, γ) της Βρεφοκτονίας, δ) της Υπαπαντής του Κυρίου, και ε) της Βαπτίσεώς Του. Οι εν λόγω πέντε παραστάσεις, που συνοδεύουν τη θεματική εικόνιση του Χριστού – Αγγέλου της Μεγάλης Βουλής, υποδεικνύουν και δηλώνουν ότι αυτή, δηλαδή η εμπνευσμένη κι εντυπωσιακή απεικόνιση του Χριστού με τη  μορφή του Αγγέλου της Μεγάλης Βουλής παραπέμπει και αναφέρεται πρωτίστως και κυρίως στη Γέννησή Του είναι δηλαδή μία ιδιότυπη χριστουγεννιάτικη παράσταση.

 

Βλέπε σχετικώς:

1) https://greekorthodoxreligioustourism.blogspot.com/2019/07/blog-post.html

2) http://fos-kastoria.blogspot.com/2012/07/25-2012.html

You May Also Like

Ολυμπία Τελιγιορίδου για επίσκεψη Συρίγου στην Καστοριά : “Ο “δολοφόνος” επιστρέφει πάντα στον τόπο του εγκλήματος.”

  Ολυμπία Τελιγιορίδου για επίσκεψη Συρίγου στην Καστοριά : “Ο “δολοφόνος” επιστρέφει…

9 μήνες λειτουργίας τα Κέντρα Επαναχρησιμοποίησης Καστοριάς & Φλώρινας – Υπό κατασκευή στα Γρεβενά

    9 μήνες λειτουργίας τα Κέντρα Επαναχρησιμοποίησης Καστοριάς & Φλώρινας –…

Δήμος Καστοριάς: Καθαρισμός αλσυλλίων για την αποφυγή πυρκαγιάς

Συνεχίζουν εντατικά τον καθαρισμό τα συνεργεία της Αντιδημαρχίας Καθαριότητας

Το Πρόγραμμα εορτασμού στην Π.Ε. Καστοριάς για την Ανάληψη του Σωτήρος Χριστού

Το Πρόγραμμα εορτασμού στην Π.Ε. Καστοριάς για την Ανάληψη του Σωτήρος Χριστού

Με επιτυχία υλοποιήθηκε το πρόγραμμα «Μέτρησης Οστικής Πυκνότητας» στο Δήμο Καστοριάς. Εξετάστηκαν δωρεάν περισσότερα από 250 άτομα

Με επιτυχία υλοποιήθηκε το πρόγραμμα «Μέτρησης Οστικής Πυκνότητας» στο Δήμο Καστοριάς. Εξετάστηκαν…

Ζήσης Τζηκαλάγιας: “Με ευαισθησία και υπευθυνότητα για τους αγρότες μας”

Ζήσης Τζηκαλάγιας: “Με ευαισθησία και υπευθυνότητα για τους αγρότες μας”

Εξιχνιάστηκε απάτη στην Καστοριά

Σχηματίσθηκε ποινική δικογραφία σε βάρος ενός 56χρονου ημεδαπού και μιας 48χρονης ημεδαπής…

Ποδήλατα και Ηλεκτροκίνηση στην πρώτη εκδήλωση της “Ευρωπαϊκής Εβδομάδας Κινητικότητας 2020” του Δήμου Γρεβενών

Ποδήλατα και Ηλεκτροκίνηση στην πρώτη εκδήλωση της “Ευρωπαϊκής Εβδομάδας Κινητικότητας 2020” του…