Η αξία της μοναξιάς: Γιατί χρειάζεται να περνάμε χρόνο μόνοι μας

Εσείς αισθάνεστε άνετα όταν περνάτε χρόνο μόνοι σας; Η μοναχικότητα μπορεί να ωφελήσει την ψυχική σας υγεία και να ενισχύσει το αίσθημα της ευτυχίας.

Οι άνθρωποι είναι κοινωνικά όντα κι επιζητούν τη σύναψη σχέσεων και την κοινωνική αλληλεπίδραση. Ωστόσο, η μοναχικότητα μπορεί να λειτουργήσει ως ‘απαραίτητο αντίβαρο’ στους γρήγορους και πυρετώδεις ρυθμούς που διέπουν τον κοινωνικό μας κόσμο.

Αρκετοί άνθρωποι βιώνουν τη μοναχικότητα ως μια δυσάρεστη κατάσταση. Οι περισσότεροι από αυτούς είναι εξωστρεφείς, επιζητούν συχνά την κοινωνικοποίηση και απολαμβάνουν να βρίσκονται με κόσμο, γεγονός που τους κινητοποιεί και καθιστά τη ζωή τους πιο ενδιαφέρουσα. Γι’ αυτούς τους ανθρώπους η μοναχικότητα μοιάζει συχνά ανιαρή, ανούσια και κουραστική.

Εγώ, όντας πιο εσωστρεφής, αντιλαμβάνομαι την αξία που μπορεί να προσφέρει η μοναχικότητα. Τη βιώνω ως ένα διάλειμμα από το να βρίσκομαι συνεχώς ανάμεσα σε άλλους ανθρώπους (τους οποίους αγαπώ, ενίοτε όμως αισθάνομαι ότι ‘ρουφούν’ όλη μου την ενέργεια). Η μοναχικότητα μου δίνει επίσης την ευκαιρία να ασχοληθώ με τα προσωπικά μου ενδιαφέροντα όπως το διάβασμα, το γράψιμο ή τη σύνθεση μουσικής ή απλά να χαλαρώσω περνώντας χρόνο με το σκύλο μου.

Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Journal of Adolescence, η μοναχικότητα δεν είναι απαραίτητα κακό πράγμα. Υπάρχει σίγουρα ένα στίγμα γύρω απ’ αυτήν, ωστόσο η μοναχικότητα που κάποιος επιλέγει συνειδητά μπορεί να συμβάλλει στην προσωπική ανάπτυξη και αυτοαποδοχή, οδηγώντας σε δραστηριότητες που προάγουν την εποικοδομητική αυτοκριτική, τη δημιουργική έκφραση ή την ‘πνευματική ανανέωση’.

Οι ερευνητές βρήκαν ότι τα κίνητρα πίσω από αυτήν είναι εκείνα που καθιστούν τη μοναχικότητα υγιή ή μη υγιή. Σε περίπτωση που περνάτε πολύ χρόνο μόνοι επειδή δεν έχετε φίλους, ή δεν απολαμβάνετε τη συντροφιά των ανθρώπων, ή έχετε κοινωνική φοβία τότε η μοναχικότητα δεν αποτελεί επιλογή και μπορεί να έχει επιζήμιες συνέπειες οδηγώντας σε έντονη μοναξιά και κατάθλιψη.

Διαβάστε σχετικά: Μόνος μου… ή παρέα με τον εαυτό μου;

Αντιθέτως, επωφελούνται περισσότερο από τη μοναχικότητα όσοι την επιζητούν έχοντας θετικούς σκοπούς όπως η εποικοδομητική αυτοκριτική, η επιθυμία για ησυχία και ηρεμία ή η ανάγκη εστίασης στα προσωπικά τους ενδιαφέροντα, όπως τα δημιουργικά χόμπι.

Από τη μοναχικότητα ωφελούνται τόσο οι εξωστρεφείς όσο και οι εσωστρεφείς. Οι τελευταίοι, ωστόσο, την έχουν περισσότερη ανάγκη.

Το βασικό δίδαγμα που προκύπτει από τα ευρήματα της μελέτης είναι ότι η μοναχικότητα έχει σε πολλές περιπτώσεις σημαντική αξία. Αν φυσικά απολαμβάνετε να περνάτε πολύ χρόνο μόνοι, αυτό δε σημαίνει απαραίτητα ότι σάς συμβαίνει κάτι κακό.

Ένα άλλο δίδαγμα που προκύπτει από την έρευνα είναι ότι αν ανήκετε στην κατηγορία των ανθρώπων που δεν απολαμβάνουν καθόλου τη μοναχικότητα ίσως αξίζει να προσπαθήσετε να επιδιώξετε να μένετε συχνότερα μόνοι σας.

Κάποιοι άνθρωποι αποφεύγουν με κάθε κόστος να «μένουν μόνοι με τις σκέψεις τους». Σε μελέτη αρκετοί συμμετέχοντες δήλωσαν ότι θα επέλεγαν να υποστούν ένα μικρό ηλεκτροσόκ από το να περάσουν έστω και 5 λεπτά μόνοι τους σ’ ένα δωμάτιο χωρίς κινητό, τηλεόραση ή οποιαδήποτε άλλη συσκευή που θα προκαλούσε οποιουδήποτε άλλου είδους περισπασμού.

Αυτή η ανάγκη μας να περισπάται συνεχώς η προσοχή μας μπορεί να αποδειχθεί μη υγιής.

Ίσως οι άνθρωποι αποφεύγουν να μείνουν μόνοι γιατί φοβούνται τις ίδιες τους τις σκέψεις αλλά και όλα όσα ενδεχομένως θα ανακαλύψουν. Ωστόσο, θα ήταν ωφέλιμο κυρίως για την ψυχική μας υγεία να επιδιώκουμε να ασχολούμαστε με τις σκέψεις μας χωρίς να νιώθουμε την ανάγκη να ξεφύγουμε από αυτές ή την ανάγκη να περισπάται η προσοχή μας.

Η μοναχικότητα δεν είναι απαραίτητο να είναι βαρετή ούτε δυσάρεστη.

Υπάρχουν πολλές καθημερινές δραστηριότητες που μπορείτε να υιοθετήσετε οι οποίες θα θα προκαλέσουν το στοχασμό σας, όπως το να κάνετε μια βόλτα στη φύση, να δείτε ένα ηλιοβασίλεμα, να κάνετε μία βόλτα με το αυτοκίνητο, να κάνετε δουλειές στο σπίτι ή απλά να χαλαρώσετε ακούγοντας μουσική.

Για να βιώσετε τα οφέλη της μοναχικότητας δε χρειάζεται να ταξιδέψετε μέχρι το μακρινό Θιβέτ και να διαλογιστείτε για 30 ημέρες μέσα σε μια σπηλιά. Υπάρχουν πολλές ευκαιρίες που δημιουργούνται γύρω μας αρκεί να αφιερώσουμε λίγο χρόνο.

Καταλήγοντας, η μοναχικότητα μπορεί να είναι υγιής και ωφέλιμη. Είναι σημαντικό να νιώθουμε άνετα με το να μένουμε μόνοι μας κάποιες φορές, καθώς η μοναχικότητα αποτελεί δρόμο για αυτοανακάλυψη και προσωπική εξέλιξη.

Εσείς πόσο άνετα νιώθετε όταν μένετε μόνοι σας;

Πηγή: theemotionmachine.com
Συγγραφέας: Steven Handel
Απόδοση: Βασιλική Τσαπάκη, Μεταφράστρια
Επιμέλεια: PsychologyNow.gr