Πόνος στην εξωτερική πλευρά του γονάτου & πως αντιμετωπίστηκε μέσω του functional movement
Γράφει ο Νικόλαος Παγούνης, M.Sc Sport Science & Physical Education*
Η άρθρωση του γονάτου θεωρείται από τις σημαντικότερες αρθρώσεις του ανθρώπινου σώματος, η οποία αποτελείται από διάφορα στοιχεία όπως οστά, μύες, συνδέσμους, χόνδρους, και τένοντες.
Ένας σημαντικός μυς, αλλά όχι και τόσο γνωστός είναι ο ιγνυακός μυς (popliteus muscle) ένας μικρός μυς ο οποίος διασχίζει διαγώνια το πίσω μέρος της άρθρωσης του γονάτου, και η κύρια λειτουργία του είναι η εσωτερική περιστροφή της κνήμης, η κάμψη του γόνατος όταν αυτό βρίσκεται σε πλήρη έκταση, καθώς και η σταθεροποίηση του πίσω και του εξωτερικού μέρους του γονάτου.
Ο ιγνυακός μυς, προσκολλάται στο εξωτερικό μέρος της άρθρωσης του γονάτου και στον πλάγιο μηριαίο κόνδυλο, μέσω του ιγνυακού τένοντα. Για να καταλάβουμε τη σημασία του ιγνυακού μυ και του ιγνυακού τένοντα, ο Robert F. LaPrade MD, PhD και οι συνεργάτες του, αναγκάστηκαν να χαρακτηρίσουν τον ιγνυακό τένοντα ως «τον πέμπτο κύριο σύνδεσμο του γονάτου».
Ένα ασυνήθιστο και συχνά αδιάγνωστο αίτιο πόνου στην οπίσθια & έξω επιφάνεια του γονάτου, το οποίο παρατηρείται συνήθως σε άτομα που επιβαρύνουν τους τετρακεφάλους και που εκτελούν συνεχείς δραστηριότητες σε ανισόπεδες επιφάνειες είναι η τενοντίτιδα του ιγνυακού μυ. Η τενοντίτιδα του ιγνυακού μυ εκδηλώνεται προοδευτικά λόγο της υπερβολικής χρήσης του ιγνυακού μυ και του ιγνυακού τένοντα, και παρουσιάζεται συνήθως σε άτομα που ασχολούνται με τον ανώμαλο δρόμο, το ποδόσφαιρο, το μπάσκετ, το τένις και γενικότερα με δραστηριότητες που περιλαμβάνουν επιβράδυνση (π.χ. τρέξιμο σε κατηφόρα ή πεζοπορία), όπου λόγω της αυξημένης έκκεντρης φόρτισης των τετρακεφάλων τα συμπτώματα επιδεινώνονται.
Τα συμπτώματα μίας τενοντίτιδας στο ιγνυακό μυ είναι φλεγμονή, πόνος, οίδημα, ερυθρότητα και έντονη ευαισθησία στην εξωτερική πλευρά του γονάτου, με τους ασθενείς να εμφανίζουν πόνο στην οπίσθια & έξω επιφάνεια του γονάτου κυρίως όταν τρέχουν ή εκτελούν αθλητικές δραστηριότητες.
Επίσης λόγω του μυϊκού σπασμού, υπάρχει μια δυσκολία και πόνος κατά την εσωτερική περιστροφή του γονάτου, ενώ επίσης η άρθρωση του γονάτου δεν μπορεί να επεκταθεί πλήρως. Εάν ο ασθενής συνεχίσει να επιβαρύνει το γόνατό του, τα συμπτώματα αυτά θα επιδεινωθούν κάνοντας τη σωματική δραστηριότητα του ασκούμενου όπως το περπάτημα, το τρέξιμο και το ανέβασμα σε σκάλες, ακόμα πιο επώδυνη.
Αποκατάσταση
Οι τραυματισμοί στον ιγνυακό μυ και γενικότερα στην άρθρωση του γονάτου, θα πρέπει να αντιμετωπίζονται με πολύ προσοχή, με κατάλληλους χειρισμούς και εξειδικευμένο ασκησιολόγιο.
Η τενοντίτιδα στον ιγνυακό μυ, θα πρέπει να αντιμετωπίζεται αρχικά με συντηρητικό τρόπο, με ανάπαυση και μείωση ή παύση κάθε δραστηριότητας η οποία επιβαρύνει το συγκεκριμένο σημείο, ενώ ταυτόχρονα θα πρέπει να εφαρμόζονται χειροπρακτικές μέθοδοι, οι οποίες θα απελευθερώσουν περιτονιακά την περιοχή και ταυτόχρονα θα χαλαρώσουν το μυ. Η συγκεκριμένη διαδικασία είναι πολύ σημαντική και απαραίτητη διότι ο ιγνυακός μυς έχει την τάση μετά από τραυματισμό ή από χειρουργικές επεμβάσεις, να συστέλλεται έως και 300% παραπάνω από το φυσιολογικό, να γίνεται δηλαδή υπερτονικός επηρεάζοντας έτσι την πλήρη έκταση της άρθρωσης.
Στη συνέχεια με το κατάλληλο ασκησιολόγιο βελτιώνουμε τη λειτουργικότητα του γονάτου, ενώ ταυτόχρονα εκπαιδεύουμε τον ασκούμενο να κινείται σωστά χρησιμοποιώντας σε κάθε κίνηση του, τους μύες που πρέπει και όχι αυτούς που τον βολεύει ή έχει μάθει, έτσι ώστε να εκτελεί τις καθημερινές του δραστηριότητες αποφεύγοντας τις λάθος πιέσεις των ιστών της περιοχής και τις λάθος δυναμικές οι οποίες επιβαρύνουν την άρθρωση του γόνατος και κατά συνέπεια τον ιγνυακό μυ.
Αυτή τη μεθοδολογία ακολούθησα και στην περίπτωση του Φ.Μ ενός 22χρονου ποδοσφαιριστή, ο οποίος ταλαιπωρούνταν από πόνους στην άρθρωση του γονάτου και οι οποίοι πόνοι, τον εμπόδιζαν να συμμετέχει στις προπονήσεις τις ομάδας του.
Αφού αρχικά μέσω της κινητικής αξιολόγησης εντόπισα ότι υπάρχει μία αστάθεια και δυσλειτουργία στην άρθρωση του αριστερού του γονάτου, η οποία προκαλούνταν από την υπερβολική επιβάρυνση του ιγνυακού μυ λόγω κακής κίνησης, στη συνέχεια εφαρμόζοντας τις κατάλληλες χειροπρακτικές τεχνικές (βλ. φώτο) απελευθέρωσα την περιτονία και τον μυ, ώστε να μπορέσει ο ασκούμενος Φ.Μ να εκτελέσει το κατάλληλο ασκησιολόγιο.
Με αυτό τον τρόπο καταφέραμε μέσα σε 15 συνεδρίες, ο Φ.Μ να σταματήσει να πονάει και να μπορεί να συμμετέχει κανονικά στις προπονήσεις της ομάδας του.
Μέσω του «Functional Μovement» προσπαθώ να ενημερώνομαι συνεχώς για όλες τις νέες και αξιόπιστες μεθόδους αποθεραπείας και αποκατάστασης, ώστε να μπορώ στη συνέχεια να σχεδιάζω ασφαλή και εξειδικευμένα προγράμματα, με στόχο την πρόληψη και την αποκατάσταση των τραυματισμών όλων των ασκουμένων μου.
*Σύντομο βιογραφικό: O κ. Νικόλαος Παγούνης ζει και εργάζεται στην Καστοριά, είναι κάτοχος Μεταπτυχιακού Τίτλου Σπουδών στη Φυσικοθεραπεία και στην Κινησιοθεραπεία, Πιστοποιημένος Αξιολογητής της Κίνησης& της Αναπνοής του Ανθρώπινου σώματος, σπουδαστής του τμήματος Οστεοπαθητικής του London College of Osteopathy & Health Science, δημιουργός και διαχειριστής της ιστοσελίδας functionalmovement.gr
