Σκληρή είναι η αντίδραση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στους δασμούς 25% σε παγκόσμιο επίπεδο για τον χάλυβα και το αλουμίνιο που επέβαλλε ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, ανακοινώνοντας αντίποινα σε δύο στάδια που καλύπτουν εξαγωγές της ΕΕ αξίας 26 δισεκατομμυρίων ευρώ και ξεπερνούν κατά πολύ τον εμπορικό αγώνα που ξέσπασε κατά την πρώτη θητεία του.
«Λυπούμαστε βαθύτατα για το μέτρο αυτό»
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δήλωσε ότι, από την 1η Απριλίου, θα επιβάλει εκ νέου δασμούς ως απάντηση σε δασμούς ύψους 8 δισεκατομμυρίων ευρώ στις ΗΠΑ – συμπεριλαμβανομένων εμβληματικών αμερικανικών προϊόντων όπως οι μοτοσικλέτες Harley-Davidson, το μπέρμπον και τα τζιν. Και, από τα μέσα Απριλίου, θα καθορίσει περαιτέρω αντίμετρα για τα 18 δισ. ευρώ των νέων αμερικανικών δασμών, με την επιφύλαξη της έγκρισης των κρατών μελών της ΕΕ.
«Λυπούμαστε βαθύτατα για το μέτρο αυτό», ανέφερε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν σε πρωινή δήλωσή της.
«Οι δασμοί είναι φόροι. Είναι κακοί για τις επιχειρήσεις και ακόμη χειρότεροι για τους καταναλωτές. Αυτοί οι δασμοί διαταράσσουν τις αλυσίδες εφοδιασμού. Φέρνουν αβεβαιότητα στην οικονομία. Διακυβεύονται θέσεις εργασίας. Οι τιμές θα αυξηθούν. Στην Ευρώπη και στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να δράσει για να προστατεύσει τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις».
Μιλώντας πριν από την ανακοίνωση, ένας εκπρόσωπος της ευρωπαϊκής χαλυβουργίας δήλωσε ότι οι Βρυξέλλες «θα προχωρήσουν σε πλήρη σφυροκόπημα επειδή έχουν βαρεθεί τόσο πολύ τον Τραμπ».
Το μπλοκ των 27 χωρών -μια κοινή αγορά που καλύπτει 450 εκατομμύρια ανθρώπους– θέλει να στείλει ένα αδιαμφισβήτητο μήνυμα ότι η ΕΕ εννοεί σοβαρά να υπερασπιστεί τα οικονομικά της συμφέροντα σε περίπτωση που ο Τραμπ εξαπολύσει έναν εμπορικό πόλεμο πλήρους κλίμακας.
Η διατλαντική εμπορική σχέση ύψους 1,7 τρισεκατομμυρίων δολαρίων υπήρξε καθοριστική για τη μεταπολεμική ευημερία της Δύσης. Αλλά ο Τραμπ, εξοργισμένος από το επίμονο εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ σε αγαθά, βλέπει τους δασμούς ως έναν τρόπο να αναγκάσει τις επιχειρήσεις να φέρουν βιομηχανικές επενδύσεις και θέσεις εργασίας πίσω στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Οι αμερικανικές επιβαρύνσεις στον χάλυβα και το αλουμίνιο θα πλήξουν περισσότερο τον Καναδά και το Μεξικό – αλλά η ΕΕ, ως ο νούμερο 3 προμηθευτής χάλυβα στην Αμερική, δεν θα επιβιώσει αλώβητη. Οι Βρυξέλλες ανησυχούν ότι οι περαιτέρω «αμοιβαίοι» δασμοί που απειλεί ο Τραμπ θα έπλητταν, αν εφαρμόζονταν, τις εξαγωγές αυτοκινήτων, φαρμάκων και τροφίμων.
«Πόρτα» για διάλογο με τον Τραμπ
Η Επιτροπή άφησε ανοιχτή την πόρτα για μια συμφωνία με τον Τραμπ, λέγοντας ότι «παραμένει έτοιμη να συνεργαστεί με την αμερικανική κυβέρνηση για την εξεύρεση μιας λύσης μέσω διαπραγματεύσεων» και προσθέτοντας ότι τα μέτρα της «μπορούν να ανατραπούν ανά πάσα στιγμή, εάν βρεθεί μια τέτοια λύση».
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το εκτελεστικό όργανο του μπλοκ, θα ενημερώσει τις χώρες μέλη την Τετάρτη την ώρα του πρωινού – μόλις λίγες ώρες μετά την έναρξη ισχύος των αμερικανικών δασμών ένα λεπτό μετά τα μεσάνυχτα στην Ουάσινγκτον ή στις 5.01 π.μ. ώρα Βρυξελλών.
Τις εβδομάδες από τότε που ο Τραμπ επέστρεψε στον Λευκό Οίκο και άρχισε να ανακοινώνει δασμούς, η ΕΕ έχει δηλώσει έντονα ότι είναι έτοιμη να αντεπιτεθεί στους «αδικαιολόγητους δασμούς». Τη Δευτέρα, ο Επίτροπος Εμπορίου Maros Sefcovic δήλωσε ότι το μπλοκ είναι έτοιμο «να προστατεύσει τις επιχειρήσεις, τους εργαζόμενους και τους καταναλωτές του».
«Δεν μπορούμε να βασιζόμαστε πλέον στις ΗΠΑ – είναι μια νέα πραγματικότητα. Οπότε πρέπει να είμαστε σκληροί και να ανταποδώσουμε, αυτό είναι το μόνο φάρμακο», δήλωσε ένας διπλωμάτης της ΕΕ Ο Sefcovic επισκέφθηκε την Ουάσινγκτον τον περασμένο μήνα σε μια προσπάθεια να ξεκινήσει διάλογο για την αποτροπή ενός εμπορικού πολέμου, μόνο και μόνο για να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η κυβέρνηση Τραμπ δεν ενδιαφέρεται. «Στο τέλος, το ένα χέρι δεν μπορεί να χτυπήσει παλαμάκια», δήλωσε τη Δευτέρα.
Το Ηνωμένο Βασίλειο, εν τω μεταξύ, τηρεί χαμηλούς τόνους. «Δεν πρόκειται να έχουμε μια σπασμωδική αντίδραση», δήλωσε αξιωματούχος του Υπουργείου Επιχειρήσεων και Εμπορίου, επισημαίνοντας ότι το Νο 10 τονίζει ότι το Ηνωμένο Βασίλειο “θα συνεχίσει να υιοθετεί μια ψύχραιμη προσέγγιση” στους δασμούς και στην ανταγωνιστική εμπορική πολιτική του Τραμπ.
Μεγάλο το χτύπημα
Οι διπλωμάτες της ΕΕ, μαζί με τον εκπρόσωπο της χαλυβουργίας, ανέμεναν ότι η δέσμη μέτρων απάντησης της ΕΕ θα έδινε μεγαλύτερο χτύπημα από τους ανασταλμένους δασμούς που χρονολογούνται από το 2018.
Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η κυβέρνηση Τραμπ -με βάση τα εκτελεστικά διατάγματα που εξέδωσε στα μέσα Φεβρουαρίου– έχει αλλάξει σημαντικά τις δασμολογικές πρακτικές της. Το πιο σημαντικό είναι ότι το αλουμίνιο θα ανέλθει στο 25% από 10% την τελευταία φορά.
Επίσης, η ΕΕ δεν θα απολαμβάνει πλέον τις ποσοστώσεις που παρατάθηκαν υπό την προηγούμενη κυβέρνηση του προέδρου Τζο Μπάιντεν, οι οποίες της επέτρεπαν να εξάγει χωρίς δασμούς στις ΗΠΑ. Παράλληλα, ο Τραμπ προσθέτει προϊόντα που κατασκευάζονται κυρίως από χάλυβα – όπως βίδες και καλοριφέρ – στον κατάλογο των προϊόντων που υπόκεινται σε δασμούς.