Εκδήλωση ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για την έμφυλη βία με θέμα «Casual σεξισμός – Μία βιωματική προσέγγιση», πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 9 Ιουνίου, στο Μεγάλο Αμφιθέατρο του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας στην Καστοριά.

Η διοργάνωση της δράσης αποτελεί μία σύμπραξη του *Κέντρου Συμβουλευτικής Γυναικών του Δήμου Καστοριάς, του Τμήματος Επικοινωνίας και Ψηφιακών Μέσων του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας και του Εργαστηρίου Κοινωνικών και Μεταναστευτικών Σπουδών.

Εντάσσεται στο ευρύτερο πλαίσιο δράσεων του Κέντρου Συμβουλευτικής που δραστηριοποιείται εντός και εκτός της κοινότητας με την συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ε.Ε.

«Μέσα από την εμπειρία μας διαπιστώσαμε ότι υπάρχει μία δυσκολία κατανόησης της σύνδεσης των εννοιών της έμφυλης βίας και του σεξισμού. Έτσι αποφασίσαμε να διοργανώσουμε σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο, βιωματικά εργαστήρια για τον casual σεξισμό στα οποία συμμετείχε μία εθελοντική ομάδα του τμήματος. Και σήμερα σας παρουσιάζουμε το αποτέλεσμα», ανέφερε η Δήμητρα Σταύρακα, κοινωνιολόγος του Κέντρου.

Κατά το πρώτο μέρος της εκδήλωσης, οι επισκέπτες ήρθαν σε επαφή με την καλλιτεχνική αποτύπωση των έμφυλων διακρίσεων μέσα από τις εικαστικές δημιουργίες των φοιτητών που προέκυψαν από τα workshops.

Οι συμμετέχοντες φοιτητές δημιούργησαν περιγράμματα του σώματος στα οποία απεικονίζονταν οι προσωπικές εμπειρίες επαφής τους με τον καθημερινό σεξισμό, όπως εξήγησε ο εικαστικός, Μάρκος Ντέμκας, συντονιστικό μέλος της δημιουργικής ομάδας.

Εκπρόσωποι της συμμετέχουσας, φοιτητικής ομάδας ανέφεραν ότι η επικοινωνία και η ανταλλαγή απόψεων και ιδεών μεταξύ των μελών του project ήταν πραγματικά αβίαστη. «Ευχαριστούμε που δημιουργήσατε έναν ασφαλή χώρο για να εκφραστούμε», είπαν συγκεκριμένα απευθυνόμενοι στους συντονιστές της δράσης.

Στην συνέχεια ακολούθησε η παρουσίαση και προβολή του animation film με τίτλο SHIFT- RED IT BE, καρπός της οπτικοακουστικής, αυτή τη φορά, απόδοσης του θέματος.

Η σύλληψη της ιδέας του project ξεπήδησε, πριν από δύο χρόνια μέσα από μία καθημερινή συζήτηση. Αφορά μία απόπειρα εντοπισμού και αναπαράστασης του σημείου σύγκλισης μεταξύ των διαφορετικών εκφάνσεων του casual σεξισμού και των μορφών έμφυλης βίας.

Η δημιουργική διαδικασία της γέννησης του SHIFT ήταν η εξής: Στο πρώτο στάδιο αναλύθηκαν εκτενώς τα πορτρέτα ζωγραφικής και αναζητήθηκαν τα κοινά στοιχεία τους, τα επαναλαμβανόμενα μοτίβα. Προέκυψε ότι η ελευθερία της έκφρασης ή μάλλον η ανάγκη αυτής, αποτέλεσε έναν από τους κοινούς τόπους των βιωματικών εμπειριών και των εκφραζόμενων ανησυχιών των φοιτητών.

Ουσιαστικά, το animation αφηγείται την ιστορία των πορτρέτων αλλά και το αντίστροφο. Επιπλέον, η μέθοδος που χρησιμοποιήθηκε για τη δημιουργία του animation film ήταν εκείνη του frame by frame, όπως διευκρίνισε η Άρτεμις Φραδέλου, ιδρύτρια της Spying Art Productions και μέλος της δημιουργικής ομάδας του project.

Τι είναι όμως ο casual σεξισμός;

Ο casual, ελληνιστί καθημερινός, σεξισμός αναφέρεται στις καθημερινές μορφές έμφυλων διακρίσεων που πλήττουν γυναίκες και θυληκότητες. “Αυτή είναι συζήτηση για άντρες” ή “Πρέπει να επιλέξεις ανάμεσα σε καριέρα και οικογένεια” είναι μερικά από τα φαινομενικά αθώα παραδείγματα που ανακύπτουν πολύ συχνά στον καθημερινό μας λόγο.

Ο σεξισμός βεβαίως, δεν εξαντλείται σε γλωσσικές ή και συμβολικές εκφράσεις διακρίσεων και προκαταλήψεων στη βάση του φύλου. Τα περιστατικά άσκησης σωματικής βίας και οι ακραίες εκφάνσεις του μισογυνισμού που μεταφράζονται σε πολυάριθμες γυναικοκτονίες αποδεικνύουν περίτρανα την πολυδιάστατη και επικίνδυνη φύση του φαινομένου.

Ακόμη και η ίδια η συζήτηση γύρω από τα ζητήματα του φύλου και δη οποιαδήποτε τοποθέτηση ξεφεύγει από την παραδοσιακή αντίληψη του φύλου εγείρει συχνά αμηχανία και αρνητικές αντιδράσεις. Η Μαρία Παπαλαμπροπούλου, κοινωνική λειτουργός του Κέντρου Συμβουλευτικής Γυναικών, μετέφερε ένα ενδεικτικό παράδειγμα.

Πιο συγκεκριμένα, ένας φοιτητής κατά την διάρκεια της αφισοκόλλησης poster της εκδήλωσης, έγινε αποδέκτης έκφρασης μικροεπιθετικότητας. Με αφορμή αυτό το περιστατικό, ζήτησε τη συμβουλή της.

«Χρειάζεται να μιλάμε!» αποκρίθηκε, «γιατί πρέπει να υπάρξει ορατότητα».

Και εδώ συνοψίζεται ο λόγος ύπαρξης και η σημασία των δράσεων ευαισθητοποίησης στα ζητήματα φύλου.

Στη διαφώτιση όλων εκείνων των διαφορετικών πτυχών και παραμέτρων, στον γλωσσικό εμπλουτισμό και την αποσαφήνιση των όρων, στην εξέταση των συνειδητών και ασυνείδητων επιλογών, των φανερών και άδηλων νοημάτων.

Στις μικρές μετατοπίσεις στην αντίληψη του ατόμου που ανοίγουν το δρόμο για τις μεγαλύτερες αλλαγές στη λειτουργία του κοινωνικού συνόλου.