Βασίλης Νέδος
H κατάσταση, όπως αυτή διαμορφώνεται τα τελευταία 24ωρα στο Ισραήλ και στη Γάζα, επηρεάζει με τρόπο έμμεσο και κάποια από τα ευρύτερα ελληνικά ανοίγματα στην περιοχή της Μέσης Ανατολής.
Προφανώς η διμερής σχέση Ελλάδας και Ισραήλ δεν επηρεάζεται. Ωστόσο μπαίνουν προσωρινά εμπόδια στη δημιουργία νέων συνεργειών, με εργαλεία τα διάφορα τριμερή σχήματα συνεργασίας Ελλάδας και Κυπριακής Δημοκρατίας με το Ισραήλ και άλλες χώρες της περιοχής, σε συνδυασμό και με τις Συμφωνίες του Αβραάμ ανάμεσα στο Ισραήλ και –κυρίως– μοναρχίες του Περσικού κόλπου.
Υπενθυμίζεται ότι στην πρόσφατη τριμερή Ελλάδας, Κυπριακής Δημοκρατίας και Ισραήλ στη Λευκωσία (4 Σεπτεμβρίου) είχε τεθεί επί τάπητος η ενεργειακή διασύνδεση με τη Σαουδική Αραβία και σε βάθος χρόνου με την Ινδία. Σε γενικές γραμμές, οι συζητήσεις για την εξαγωγή του φυσικού αερίου του Ισραήλ και της Ανατολικής Μεσογείου προς την Ευρώπη μπαίνουν σε διαφορετική βάση.
Η τουρκική μεταβλητή
Η Αθήνα παρακολουθεί, επίσης, με ιδιαίτερο ενδιαφέρον τον τρόπο με τον οποίο διαχειρίζεται τις εξελίξεις η Αγκυρα.
Τα πρώτα 24ωρα ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επιχείρησε να ισορροπήσει ανάμεσα στην ανάγκη να μείνει ενεργή η δυναμική πλήρους εξομάλυνσης των σχέσεων με το Ισραήλ, αλλά και να μην έρθει σε σύγκρουση με το κοινό αίσθημα, ειδικά το τμήμα του πληθυσμού που πρόσκειται στο ΑΚΡ και στηρίζει αναφανδόν τη Χαμάς και τον παλαιστινιακό σκοπό.
Χθες το βράδυ, ωστόσο, έδειξε ότι κλίνει προς την εναρμόνιση με το τουρκικό λαϊκό αίσθημα, ενώ βρήκε και την ευκαιρία να επιτεθεί με σφοδρότητα στις ΗΠΑ, λίγες ημέρες μετά την κατάρριψη τουρκικού UAV στη βόρεια Συρία.
Αρνητικός αντίκτυπος σε ευρύτερες συνέργειες, όπως η ενεργειακή διασύνδεση με τη Σαουδική Αραβία και σε βάθος χρόνου με την Ινδία.
Σε επίπεδο εξέλιξης της κρίσης, και ενώ οι ισραηλινές δυνάμεις άμυνας είναι προσανατολισμένες στο ενδεχόμενο ενός πολυμέτωπου αγώνα, κατέστη σαφής η σημασία της συνεργασίας του Ισραήλ με Κύπρο και Ελλάδα.
Ηδη αυτές τις ημέρες πρακτικά το αεροδρόμιο της Λάρνακας έχει μετατραπεί σε διαμετακομιστικό σταθμό για Ισραηλινούς που είτε φεύγουν είτε επιστρέφουν στη χώρα τους. Την ίδια στιγμή, πάντως, η Αθήνα κρατάει ανοιχτούς τους διαύλους με όλες τις χώρες της περιοχής. Ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης συνομίλησε τηλεφωνικώς με τους ομολόγους του της Αιγύπτου και της Συρίας, ενώ είχε και επαφές στο περιθώριο της διάσκεψης Ε.Ε. με το Συμβούλιο Χωρών του Κόλπου στη Μουσκάτ του Ομάν.
Σχέδιο πέντε σημείων
Κατά την παρέμβασή του στη διάσκεψη ο κ. Γεραπετρίτης ανέπτυξε και σχέδιο πέντε σημείων για τη σύγκρουση στο Ισραήλ και στη Λωρίδα της Γάζας. Στο σχέδιό του ο κ. Γεραπετρίτης προτείνει:
• Πρώτον, ομόφωνη καταδίκη της βίας, της τρομοκρατίας και της απάνθρωπης μεταχείρισης.
• Δεύτερον, άμεση απελευθέρωση όλων των ομήρων και των απαχθέντων.
• Τρίτον, αποφυγή κάθε επιθετικής ενέργειας εναντίον αμάχων.
• Τέταρτον, διασφάλιση ανθρωπιστικής βοήθειας και ανθρωπιστικών διαδρόμων προκειμένου να μην τεθεί σε κίνδυνο καμία ζωή.
• Πέμπτον, σύγκληση ειδικής συνόδου κορυφής σχετικά με την κατάσταση στη Μέση Ανατολή με τη συμμετοχή του ΟΗΕ, της Ε.Ε., του Αραβικού Συνδέσμου και των δύο εμπλεκομένων μερών, του Ισραήλ και της Παλαιστινιακής Αρχής.
Αυστηρή καταδίκη της επίθεσης στο Ισραήλ
Του Γιώργου Μπουρδάρα
Την κατηγορηματική θέση ότι «τα σύνορα δεν μπορεί να παραβιάζονται, η τρομοκρατική δράση δεν μπορεί να μένει χωρίς απάντηση» εξέφρασε, με αφορμή τη φονική τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς στο νότιο Ισραήλ, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά τη διάρκεια των κοινών δηλώσεων με την Εσθονή ομόλογό του Κάγια Κάλας, η οποία επισκέφθηκε τη χώρα μας.
«Είναι φυσικό, ως σύμμαχοι, να έχουμε κοινή στάση και απέναντι στις διεθνείς προκλήσεις και στα δραματικά γεγονότα στη Μέση Ανατολή. Με την Ε.Ε., αλλά και σύσσωμο τον πολιτισμένο κόσμο, οι κυβερνήσεις μας καταδικάζουν την αιματηρή τρομοκρατική επίθεση κατά του Ισραήλ και μαζί φυσικά τις φρικτές σκηνές που είδαμε, τις δολοφονίες, τις απαγωγές πολιτών. Ταυτόχρονα, αναγνωρίζουμε το δικαίωμα της αυτοπροστασίας στους αμυνόμενους, επιδιώκοντας ασφαλώς την αποκατάσταση της ειρήνης όσο το δυνατόν συντομότερα», σημείωσε μεταξύ άλλων ο πρωθυπουργός. Στο πλαίσιο αυτό έκανε λόγο για «γεγονότα που όχι μόνο υπονομεύουν μια δίκαιη λύση στην ταραγμένη αυτή περιοχή, παραβιάζοντας την κυριαρχία ενός ανεξάρτητου κράτους, αλλά δυστυχώς –και το γνωρίζουμε καλά αυτό εμείς στη δική μας γειτονιά– πυροδοτούν την ένταση σε ένα ευρύ τόξο του παγκόσμιου χάρτη. Με πολλές και παράλληλες συνέπειες, από τη διατάραξη της διεθνούς ασφαλείας και της οικονομίας μέχρι, δυστυχώς, την αναζωπύρωση του μεταναστευτικού».
Συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με την Εσθονή πρωθυπουργό Κάγια Κάλας – Στην ατζέντα το Ουκρανικό και η συνεργασία στην ψηφιοποίηση του κράτους.
Από την πλευρά της η Εσθονή πρωθυπουργός, αφού καταδίκασε και εκείνη την επίθεση κατά του Ισραήλ, είπε ότι οι δύο χώρες μπορεί να είναι πολύ μακριά μεταξύ τους γεωγραφικά, αλλά έχουν κοινό ευρωπαϊκό όραμα και κοινές αξίες, ενώ ευχαρίστησε την Ελλάδα για τη στήριξη στον πόλεμο της Ουκρανίας, λέγοντας: «Θέλω να ευχαριστήσω την Ελλάδα και ειδικά εσένα Κυριάκο που στηρίξατε την Ουκρανία. Η απάντησή μας σε αυτή την κατάσταση πρέπει να είναι ενιαία. Χρειάζονται αυστηρότερες κυρώσεις στη Ρωσία, δεδομένων των συνεχιζόμενων εγκλημάτων πολέμου».
Σε ό,τι αφορά τις διμερείς σχέσεις, Μητσοτάκης και Κάλας αναφέρθηκαν με έμφαση και στη συνεργασία των δύο πλευρών, με «αιχμή» τον τομέα ψηφιοποίησης του κράτους.
