Τα ζώα έχουν συναισθήματα και ενσυναίσθηση

Τα ζώα δεν μπορούν να μιλήσουν όπως οι άνθρωπο ώστε να εξωτερικεύσουν τα συναισθήματά τους και οι άνθρωποι πολλές φορές παρερμηνεύουμε τα συναισθήματα των ζώων, γεγονός το οποίο μπορεί να μας οδηγήσει στο να τα κάνουμε να αισθανθούν ακόμα χειρότερα παρά την καλή μας πρόθεση. Αυτό συμβαίνει γιατί συνήθως βλέπουμε «εμάς» στα ζώα και τους αποδίδουμε ανθρώπινες εκφράσεις και συναισθήματα, γεγονός το οποίο μπορεί να μας εμποδίσει να κατανοήσουμε τα πραγματικά τους συναισθήματα.

Αν μάθουμε πως τα ζώα αντιλαμβάνονται τα συναισθήματα είναι πολύ σημαντικό. Έτσι, θα είμαστε σε θέση να αναγνωρίζουμε πότε είναι στρεσαρισμένα και δυσαρεστημένα και μπορούμε να τα προσεγγίζουμε καλύτερα ώστε να «χτίζουμε» τις συνθήκες για την καλύτερη διαβίωσή τους.

Όπως και στους ανθρώπους έτσι και στα ζώα η παρουσία συναισθημάτων μπορεί να ποσοτικοποιηθεί όταν υπάρχει αύξηση στους χτύπους της καρδιάς για παράδειγμα.

Ο χτύπος της καρδιάς των ζώων αυξάνεται απότομα όταν εμπλέκονται σε καβγάδες και μειώνεται όταν για παράδειγμα βρίσκονται κοντά σε φιλικές επαφές ή όταν π.χ καλωπίζονται. Για παράδειγμα, στις χήνες greylag ο χτύπος της καρδιάς τους κατά μέσο όρο όταν βρίσκονται εν μέσω μιας διαμάχης αυξάνεται από 84 χτύπους αν λεπτό ( σε ηρεμία) σε 157. Οι παλμοί αυξάνουν μάλιστα ακόμα περισσότερο όταν οι χήνες πρέπει να αντιμετωπίσουν έναν κυρίαρχο αντίπαλο, γεγονός το οποίο δείχνει ότι είναι συναισθηματικά πιο ευάλωτοι κατά την διάρκεια μιας πάλης και νιώθουν ότι μπορεί να χάσουν.

Η συγγραφέας Claudia Wascher αναφέρει επίσης ότι όταν οι χήνες καβγαδίζουν οι παλμοί της καρδιάς τους ανεβαίνουν. Όπως περιγράφει αυτό συμβαίνει και όταν παρατηρούν τι συμβαίνει στο περιβάλλον τους όπως επίσης, όταν παρατηρούν έναν καβγά. Αυτό όπως αναφέρει η ίδια και το διευκρινίζει συμβαίνει γιατί υπάρχει συναίσθημα και όχι απλά φυσική δραστηριότητα.

Αντιλαμβάνονται τα συναισθήματα και τα ξεχωρίζουν

Το ίδιο έχει παρατηρηθεί όταν ένα μέλος της οικογένειά τος εμπλέκεται σε καβγάδες ή όταν κινδυνεύει. Οι χήνες δηλαδή είναι ικανές να νιώσουν συναισθήματα και να κατανοήσουν και τα συναισθήματα των άλλων ζώων.

Αυτό έχει παρατηρηθεί και στα σκυλιά. Η κατανόηση του συναισθήματος των άλλων – η ενσυναίθηση θα μπορούσαμε να πούμε –  έχει παρατηρηθεί και στα σκυλιά και στη σχέση τους με τους  τους κηδεμόνες τους. Μια μελέτη έδειξε ότι οι παλμοί της καρδιάς των ζώων αυξάνονται όταν νιώθουν ότι αυξάνονται και οι παλμοί των κηδεμόνων τους. Μάλιστα όσο περισσότερα χρόνια έχει ζήσει το ζώο με τον άνθρωπο, τόσο πιο δυνατό είναι αυτό το «φαινόμενο». Με άλλα λόγια τα ζώα συγχρονίζονται συναισθηματικά με τον άνθρωπο και αυτό είναι κάτι που παρατηρείται γενικά σε πολλά είδη ζώων μεταξύ τους.

Ανάλογα με το συναίσθημα που βιώνουν τα ζωάκια αλλάζουν και οι χτύποι της καρδιάς. Αντιλαμβάνονται τα συναισθήματα και είναι σε θέση να τα ξεχωρίζουν.

Όταν μάλιστα τα ζώα βρίσκονται στην διαδικασία της μάθησης, όπως τα πρόβατα, τα άλογα και τα βοοειδή αλλά και ευρωπαϊκά ψαρόνια (Πτηνό της οικογένειας των Στουρνιδών) επίσης οι παλμοί τους αλλάζουν και είναι ανεβασμένοι.

Ωστόσο, τα ζώα δεν μπορούν να δείξουν το συναίσθημά τους όπως οι άνθρωποι. Για παράδειγμα οι Αμερικανικές μαύρες αρκούδες δεν συμπεριφέρονται διαφορετικά όταν τα drones πετούν πάνω από το κεφάλι τους. Ωστόσο, οι επιστήμονες παρατήρησαν ότι οι χτύποι τους αυξάνονται όταν αντιλαμβάνονται την παρουσία τους παρόλο που δεν παρατηρείται καμία αλλαγή στη συμπεριφορά τους.

Λεβάντα και μουσική για την χαλάρωση των σκύλων; (!)

Σε κάθε περίπτωση αυτή τη παρατήρηση είναι σημαντική για να βελτιώσουμε τη ζωή τους και να αντιλαμβάνονται καλύτερα οι ιδιοκτήτες πότε και γιατί στρεσάρονται.

Για παράδειγμα γνωρίζουμε ότι πολλά σκυλιά στρεσάρονται πολύ όταν ακούνε βεγγαλικά και ότι η παρουσία του ιδιοκτήτη τους τα ηρεμεί όταν τα ακούν. Από την άλλη, δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε τόσα πολλά για τις γάτες. Παρόλα αυτά, σύμφωνα με νέα μελέτη οι γατούλες νιώθουν ακόμα περισσότερο άγχος όταν είναι «χαϊδεμένες».

Επιπλέον, όσο και αν σας ακούγεται περιέργο μια νέα μελέτη που έγινε σε σκυλιά εκτροφείου έδειξε ότι όταν ακούνε μουσική και μυρίζουν λεβάντα οι παλμοί της καρδιάς τους μειώνονται, γεγονός το οποίο σημαίνει ότι η πρακτική αυτή «απαλύνει» το στρες. Αυτό μπορεί να ισχύει και για τα ζώα που βρίσκονται σε ζωολογικούς κήπους. Η κατανόηση των συναισθημάτων των άγριων ζώων όπως για παράδειγμα οι μαύρες αρκούδες θα μπορούσε να μας βοηθήσει να βρούμε τρόπους ώστε να μειώσουμε την ανθρώπινη δραστηριότητα στην άγρια φύση.

Αυτό το οποίο για την ώρα δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε είναι να αναγνωρίσουμε πότε η παρουσία συναισθήματος είναι θετική ή αρνητική στα ζώα γενικά. Μπορούμε να εικάσουμε αλλά έχουμε δρόμο ακόμα.

Μπορούμε να μάθουμε πάντως πως νιώθουν χρησιμοποιώντας διαφορετικά είδη μουσικής και δίνοντάς τους διάφορες γεύσεις να δοκιμάσουν. Επίσης, να μην ξεχνάμε ότι ο παλμός της καρδιάς των ζώων έχει ευεργετικά οφέλη και για τον άνθρωπο καθώς μας βοηθά να μειώσουμε την πίεση.

Απόδοση από το https://theconversation.com