Ο θετικός ρόλος των τεχνικών μελέτης

Γράφει η Δρ. Καλλιόπη Μόσχου Διδάκτωρ Συμβουλευτικής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων*

 

Με την έλευση του Νοέμβρη έρχονται και τα τεστ/διαγωνίσματα στα σχολεία, ο συνήθης «μπελάς» των μαθητών. Πολλά παιδιά βλέπουν τη μελέτη των σχολικών μαθημάτων ως μια δυσάρεστη υποχρέωση, κάποια άλλα σπεύδουν να τελειώσουν το διάβασμα γρήγορα και αντιμετωπίζουν τη γνώση επιδερμικά, ενώ υπάρχει και ένα ποσοστό που αναλώνονται ατέλειωτες ώρες μπροστά από ένα βιβλίο διαβάζοντας τα ίδια πράγματα ξανά και ξανά, χωρίς όμως κανένα μαθησιακό αποτέλεσμα. Το διάβασμα, λοιπόν, καταλήγει να είναι μια μορφή τυραννίας και κατοχυρώνεται στο μυαλό των παιδιών σαν κάτι που δεν τους προκαλεί ευχαρίστηση, αντιθέτως σκέπτονται διαρκώς πώς να το αποφύγουν.

 

Υπάρχουν όμως τρόποι που μπορούν να κάνουν το διάβασμα πιο αποδοτικό;

 

Παρακάτω ακολουθούν οδηγίες προς τους μαθητές για καλή και αποτελεσματική μελέτη

 

  • Βοηθά πολύ το να παρατηρούμε τις επικεφαλίδες, τις εικόνες, τις επεξηγήσεις και τα σχεδιαγράμματα που υπάρχουν σε όλα, σχεδόν, τα βιβλία του σχολείου. Κάνουμε πρώτα αυτό, και στη συνέχεια μελετάμε το κυρίως κείμενο.
  • Διατρέχοντας το κείμενο για πρώτη φορά σημειώνουμε τις απορίες μας και υπογραμμίζουμε λέξεις-κλειδιά.
  • Σε κάθε παράγραφο ψάχνουμε να βρούμε το κεντρικό της νόημα και βάζουμε δίπλα έναν τίτλο που συμπυκνώνει το μήνυμά της. Σημειώνουμε με μολύβι (για να μπορούμε να αναθεωρήσουμε τις σημειώσεις μας), βάζουμε χαρτάκια υπενθύμισης ή/και σημαίνουμε με χρωματιστό μαρκαδόρο όποια κομμάτια είναι ουσιώδη.
  • Δημιουργούμε σήμερα λίστες γι΄ αυτά που έχουμε να διαβάσουμε και να γράψουμε αύριο.
  • Διαβάζουμε πρώτα τα δύσκολα μαθήματα και κατόπιν τα εύκολα, για να κάνουμε οικονομία δυνάμεων. Επίσης, πρωτεύουν στη μελέτη τα μαθήματα που είναι χρονοβόρα, καθώς και αυτά που θεωρούνται επείγοντα.
  • Μελετάμε εκ περιτροπής τα μαθήματα που μας ευχαριστούν με αυτά που δεν μας ευχαριστούν. Προσπαθούμε έτσι να μην βαρεθούμε.
  • Για την καλύτερη αφομοίωση του μαθήματος μιλάμε σε ένα τρίτο πρόσωπο για αυτά που μάθαμε. Προσοχή! Δεν «παπαγαλίζουμε», ούτε «λέμε απέξω» το μάθημα. Έχουμε καταλάβει αυτά που διαβάσαμε, μόνο αν μπορούμε να απαντήσουμε σε ερωτήσεις κατανόησης του κειμένου με σαφήνεια και στοχευμένα.
  • Μετά από τη μελέτη κάθε μαθήματος κάνουμε μια μικρή παύση, ένα διάλειμμα.
  • Η μελέτη πρέπει να γίνεται κάθε μέρα. Παράλληλα, προσπαθούμε να λύνουμε όλες μας τις απορίες για τα μαθήματα της ημέρας. Κάτι που δεν καταλάβαμε σήμερα θα αποτελέσει εμπόδιο για κάτι που πρέπει να καταλάβουμε την επόμενη φορά.

Πώς μελετάμε και πώς μαθαίνουμε πιο εύκολα τα θεωρητικά μαθήματα;

 

  • Με κάρτες: Οι κάρτες προτιμάμε να είναι μικρές σε μέγεθος. Πάνω σε αυτές γράφουμε μπροστά την ερώτηση και πίσω την απάντηση. Είναι μια μέθοδος που βοηθά στην οργάνωση και την περιληπτική επανάληψη της ύλης. Επίσης, προετοιμάζει πολύ καλά τον μαθητή πριν από κάποιο διαγώνισμα.
  • Με χαρτογράφηση (ή δεντροδιαγράμματα): Παίρνουμε μια σελίδα και καταγράφουμε στο κέντρο της το κύριο θέμα, τον «πυρήνα» του μαθήματος. Στη συνέχεια, ξεκινώντας από την πρόταση του θέματος τραβάμε γραμμές προς διάφορες κατευθύνσεις, κάτω από τις οποίες γράφουμε εν συντομία (τις κυριότερες) ιδέες που σχετίζονται με το θέμα αυτό.

 

Πώς μελετάμε και πώς μαθαίνουμε πιο εύκολα τα θετικά και τεχνολογικά μαθήματα;

 

  • Η βαθύτερη κατανόηση απαιτεί συμμετοχή από την πλευρά των μαθητών και όχι «στείρα» αποστήθιση: Τα μαθήματα αυτά δεν μαθαίνονται «παπαγαλία».
  • Ανατρέχουμε στα κείμενα: Υπάρχει άμεση σύνδεση των προηγούμενων πληροφοριών με τις επόμενες. Γι΄ αυτόν τον λόγο είναι καλύτερο να μελετάμε αυτά τα μαθήματα πηγαίνοντας μπρος και πίσω στην ύλη.
  • Πίνακες, σχήματα και διαγράμματα: Αποτελούν την οπτικοποίηση της θεωρίας και βοηθούν στην απορρόφηση της γνώσης. Δυστυχώς, πολλοί μαθητές δεν τους δίνουν σημασία και αυτό είναι τεράστιο λάθος.
  • H μελέτη χρειάζεται προγραμματισμό: Η συνέπεια στην τήρηση ενός προγράμματος κάνει το μαθητή να νιώθει ασφάλεια. Αισθάνεται σιγουριά ότι θα τα καταφέρει.

 

Από τα παραπάνω γίνεται φανερό πως υπάρχουν τρόποι που κάνουν τη μελέτη αποδοτικότερη. Οι τεχνικές που αναφέρονται στο παρόν άρθρο σχετίζονται με τη μνήμη, τη συγκέντρωση, τις σωστές σημειώσεις, την επανάληψη, τη συνέπεια κ.α. Δεν πρέπει όμως να ξεχνάμε ότι η πραγματική καλυτέρευση έρχεται όταν στρέφουμε το νου μας προς έναν τελικό σκοπό και δεν μένουμε απλά στη διαδικασία.

Καλή επιτυχία, λοιπόν, στο διάβασμα, όχι με κόπο αλλά με τρόπο!

 

*Δρ Μόσχου Δ. Καλλιόπη
Εκπαιδευτική Συμβουλευτική
Διδάκτωρ Συμβουλευτικής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
MSc Συμβουλευτικής & Ψυχολογίας στις Επιστήμες Αγωγής
Μέλος Ελληνικής Εταιρείας Συμβουλευτικής & Προσανατολισμού
Περιοχή Χλόη (Πλησίον ΕΔΗΚΑ)
Τηλ επίκ. 2467028148, 6936426262

Comments are closed.

You May Also Like

Ανδρέας Φουστάνος: «Δεν είμαι παππούς. Μια μέρα πήγε ο εγγονός μου να με πει παππού και μόλις τον κοίταξα, με φώναξε Ανδρέα»

Ανδρέας Φουστάνος: «Δεν είμαι παππούς. Μια μέρα πήγε ο εγγονός μου να…

Ποιες τροφές πρέπει να πλένετε ΠΑΝΤΑ και ποιες να μην πλένετε ΠΟΤΕ

Από την παιδική ηλικία, μαθαίνουμε να πλένουμε ό,τι πρόκειται να φάμε. Ωστόσο,…

Ηλίας Μαυρομιχάλης, ο πρωτότοκος γιος του Πετρόμπεη που τον αποκαλούσαν Νεραϊδογέννητο λόγω της ομορφιάς του. Ο ηρωικός θάνατος σε πολιορκία πύργου στα Στύρα Ευβοίας

Ηλίας Μαυρομιχάλης, ο πρωτότοκος γιος του Πετρόμπεη που τον αποκαλούσαν Νεραϊδογέννητο λόγω…

Κατασκευάζοντας την κοινή γνώμη. Γράφει η Τάνια Ώττα

Κατασκευάζοντας την κοινή γνώμη Γράφει η Τάνια Ώττα

Εριξε… βόμβα ο Παύλος Χαϊκάλης: Εγκαταλείπει οριστικά την υποκριτική και μετακομίζει στο χωριό του

“Αποχωρώ για να είναι όλοι ευχαριστημένοι”, τονίζει ο Παύλος Χαϊκάλης μετά την…

Συμβουλές προς τους εκπαιδευτικούς σχετικά με τους μαθητές που αντιμετωπίζουν μαθησιακές δυσκολίες. Γράφει η Δρ. Καλλιόπη Μόσχου Διδάκτωρ Συμβουλευτικής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων*

Συμβουλές προς τους εκπαιδευτικούς σχετικά με  τους μαθητές που αντιμετωπίζουν μαθησιακές δυσκολίες.…

Μια ραγδαία γηράσκουσα χώρα

Κάθε χρόνο από το 2011 και μετά οι θάνατοι στην Ελλάδα ξεπερνούν…

Το «Λιωμένο Παγωτό» από Ξύλινα Σπαθιά, δυστυχώς μάλλον δεν μιλούσε για αυτό που όλοι πιστεύαμε

Το «Λιωμένο Παγωτό» από Ξύλινα Σπαθιά, δυστυχώς μάλλον δεν μιλούσε για αυτό…

Βγάλε τους Τοξικούς Ανθρώπους απ’ τη ζωή σου

Όταν επιθυμείς να βελτιωθείς και να εξελιχθείς ως άνδρας, ένα απαραίτητο βήμα…

Μήπως μας νοιάζουν περισσότερο οι αριθμοί;/ Γράφει η Τάνια Ώττα

Μήπως μας νοιάζουν περισσότερο οι αριθμοί;/ Γράφει η Τάνια Ώττα