Πλευρική και Περιστροφική κλίση της λεκάνης
Γράφει ο Νικόλαος Παγούνης, M.Sc Sport Science & Physical Education*
Η άρθρωση του ισχίου αποτελεί μια από τις ισχυρότερα φορτιζόμενες αρθρώσεις του ανθρώπινου σώματος. Διασχίζεται από 27 μυς, από τους οποίους κάποιοι λειτουργούν ως κύριοι ενώ κάποιοι άλλοι ως σταθεροποιητές και παίζει σημαντικό ρόλο, στη διατήρηση της σωστής στάσης και κίνησης του σώματος, ενώ παρέχει υποστήριξη στη σπονδυλική στήλη, η οποία είναι μία από τις σημαντικότερες δομές του σώματος. Η λεκάνη είναι αυτή που παρέχει ισορροπία στο σώμα, δέχεται όλη την επιβάρυνση που εφαρμόζεται τόσο στα άνω όσο και στα κάτω άκρα από τις καθημερινές μας δραστηριότητες, ενώ επίσης αποτελεί την κύρια σύνδεση μεταξύ των οστών των κάτω άκρων με τη λεκάνη και τον σκελετό του κορμού.
Η λεκάνη σχηματίζεται από τα δύο ανώνυμα οστά, που συνδέονται μεταξύ τους στην μπροστινή πλευρά της λεκάνης στην ηβική σύμφυση, και στο πίσω μέρος της λεκάνης µε το ιερό οστό. Στο εμπρόσθιο μέρος της λεκάνης υπάρχουν αρκετοί μύες, όπως ο ορθός μηριαίος (rectus femoris) και ο ραπτικός μυς (sartorius), γεγονός που μπορεί να μεταβάλει την ευθυγράμμιση της πυέλου.
Οι κακές συνήθειες και η κακή στάση σώματος, όπως όταν στηριζόμαστε μόνο στο ένα πόδι κατά την όρθια στάση ή όταν καθόμαστε να ρίχνουμε το βάρος περισσότερο στη μία πλευρά της λεκάνης, αλλά και τα λανθασμένα κινητικά μοτίβα που χρησιμοποιούμε κατά την εκτέλεση των καθημερινών μας δραστηριοτήτων μπορεί να προκαλέσουν μυϊκή ανισορροπία, μεταξύ του τετράγωνου οσφυϊκού, των προσαγωγών και του μέσου γλουτιαίου μυ (Εικόνα 1), άρα και την ασύμμετρη ανάπτυξη των μυών της λεκάνης, με αποτέλεσμα οι μύες της μιας πλευράς να είναι πιο σφιχτοί από τους μύες της άλλης πλευράς. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η μία πλευρά της λεκάνης να είναι ψηλότερα από την άλλη (πλευρική) ή να είναι πιο μπροστά από την άλλη –περιστροφική- (Εικόνα 2).
Τι είναι η πλευρική & η περιστροφική κλίση της λεκάνης;
Η πλευρική κλίση της πυέλου είναι η ασύμμετρη τοποθέτηση της λεκάνης, με αποτέλεσμα η λεκάνη να είναι στριμμένη και προσανατολισμένη περισσότερο προς τη μία πλευρά. Η ασύμμετρη τοποθέτηση της λεκάνης μπορεί να οδηγήσει σε μια ολόκληρη σειρά αντισταθμιστικών κινήσεων οι οποίες επηρεάζουν και άλλες περιοχές του σώματος, όπως το γόνατο, το ισχίο, τη σπονδυλική στήλη, τον ώμο, τον αυχένα, αλλοιώνοντας τη φυσιολογική κίνηση του ανθρώπινου σώματος και δημιουργώντας μια υπερβολική καμπύλη στη σπονδυλικής στήλη (σκολίωση), η οποία θα επηρεάσει τη στάση του σώματος και κατά τη βάδιση (θα φαίνεται ότι υπάρχει διαφορά στο μήκος των ποδιών). Όλα αυτά τα συμπτώματα, προκαλούν πόνο χαμηλά στη πλάτη κυρίως στη μία πλευρά, δυσφορία στο κάτω άκρο ή πάνω στην περιοχή της πυέλου. Ο πυελικός πόνος μάλιστα συνήθως συνδέεται με μονομερή πόνο στην πλάτη και στο γλουτό, αλλά πολλές φορές μπορεί να ακτινοβολεί και στο πόδι και να γίνεται αισθητός και στον αστράγαλο.
Διάγνωση
Ένα από τα κοινά παράπονα των ατόμων που εμφανίζουν πλευρική ή περιστροφική κλίση στη λεκάνη, είναι ο πόνος όταν κάθονται ή όταν σηκώνονται από την καθιστή θέση, και η ακαμψία στις περιοχές της κάτω ράχης, της λεκάνης και του ιερού οστού. Παρότι όμως τα συμπτώματα αυτά είναι ξεκάθαρα, δεν είναι εύκολο να εντοπιστεί η αιτία του πόνου, έτσι ώστε να ακολουθηθεί το κατάλληλο ασκησιολόγιο, το οποίο θα διορθώσει την λάθος τοποθέτηση της λεκάνης.
Στο functional movement, εφαρμόζοντας την μέθοδο της κινητικής αξιολόγησης τόσο σε στατική θέση (εικόνα 3), όσο και κατά τη βάδιση (εικόνα 4), χρησιμοποιώντας την εξειδικευμένη εφαρμογή ανάλυσης της κίνησης και της στάσης του σώματος του ασκούμενου, καταφέραμε και εντοπίσαμε στον ασκούμενο μας αυτή τη μυϊκή ανισορροπία στην άρθρωση της λεκάνης του, και στη συνέχεια σχεδιάσαμε ένα εξειδικευμένο και εξατομικευμένο ασκησιολόγιο, το οποίο διόρθωσε τα λανθασμένα κινητικά πρότυπα και τις μυϊκές ασυμμετρίες στο σώμα του, απαλλάσσοντας τον από τον πόνο, κάνοντάς τον ταυτόχρονα πιο δραστήριο και ευδιάθετο σε όλες του τις δραστηριότητες.
*O κ. Νικόλαος Παγούνης ζει και εργάζεται στην Καστοριά, είναι κάτοχος Μεταπτυχιακού Τίτλου Σπουδών στην Αθλητική Ψυχολογία & Κινησιολογία με εξειδίκευση στην Αναπτυξιακή Κινησιολογία, Πιστοποιημένος Αξιολογητής της Κίνησης & της Αναπνοής του Ανθρώπινου σώματος και δημιουργός της ιστοσελίδας functionalmovement.gr
