Το μέλλον της εργασίας: Τάσεις και Προτάσεις

Γράφει η Δρ. Καλλιόπη Μόσχου Διδάκτωρ Συμβουλευτικής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων*

Η αναζήτηση για τον καθέναν από εμάς του κατάλληλου επαγγέλματος καθώς και η επιτυχημένη σταδιοδρομία του προϋποθέτει σωστή πληροφόρηση για την τρέχουσα κατάσταση στην αγορά εργασίας και για τις τάσεις που επικρατούν σε αυτή. Όταν μιλάμε για αγορά εργασίας, εννοούμε τον χώρο όπου μπορούμε να εργαστούμε είτε ως μισθωτοί στον δημόσιο ή ιδιωτικό τομέα είτε ως ελεύθεροι επαγγελματίες (αυτοαπασχόληση).

Δεν πρέπει να διαφεύγει της προσοχής του μελλοντικού επαγγελματία ότι τα πράγματα στην αγορά εργασίας είναι «ρευστά». Τα δεδομένα αλλάζουν κάθε φορά, ανάλογα με τις ανάγκες και τις τάσεις που επικρατούν, και δεν μπορεί να υπάρξει εγγύηση για το ότι επαγγέλματα ή επαγγελματικές σπουδές που είναι περιζήτητα ή δημοφιλή σήμερα θα είναι και αύριο. Στην Ευρώπη, τρέχουσες μελέτες αποδεικνύουν ότι πιο σταθερά σε ζήτηση θα παραμείνουν επαγγέλματα που δεν μπορεί να τα αντικαταστήσει η τεχνολογία – η οποία έχει μπει σαρωτικά στη ζωή μας– ή δεν μπορούν να τα επηρεάσουν οι μεταβολές στον τρόπο οργάνωσης της εργασίας. Το επιθυμητό επίπεδο δε των υποψήφιων καθορίζεται από μεσαίο έως υψηλό.

Οι μεταβαλλόμενες λοιπόν τάσεις και η ολοένα και μεγαλύτερη αύξηση της ανεργίας μας βάζει σε προβληματισμό: Ποια επαγγέλματα θα είναι περιζήτητα στη μελλοντική αγορά εργασίας; Ποιο είναι του προφίλ του αυριανού επιτυχημένου επαγγελματία;

Να είστε προσεκτικοί και επιφυλακτικοί όταν διαβάζετε μελέτες που αφορούν τις τάσεις της αγοράς εργασίας!

Θα πρέπει να είναι πρόσφατες, εμπεριστατωμένες και διορατικές. Χρειάζεται να μπορούν να προβλέψουν τη ζήτηση τουλάχιστον για μια δεκαετία!

Τάση για μετάβαση από τον δημόσιο στον ιδιωτικό τομέα

Εμπεριστατωμένες επιστημονικές έρευνες δείχνουν πως, τα αμέσως επόμενα χρόνια, οι διορισμοί στο δημόσιο τομέα για τους αποφοίτους των πανεπιστημίων θα αποτελούν ένα μικρό ποσοστό. Έτσι, λοιπόν, τα νέα παιδιά είναι μοιραίο να κατευθύνουν τις επιλογές τους για σπουδές και μετέπειτα επαγγελματική αποκατάσταση στον ιδιωτικό τομέα, καθώς έχουν να αντιμετωπίσουν μια δραστήρια και ανταγωνιστική αγορά εργασίας.

Ο τομέας εξειδίκευσης παίζει τεράστιο ρόλο

Διακρίνεται φανερά ότι, στο μέλλον, οι περισσότεροι επαγγελματίες, προκειμένου να ενδυναμώσουν τη θέση τους στην αγορά εργασίας, θα έχουν αποκτήσει τουλάχιστον έναν μεταπτυχιακό τίτλο και θα έχουν επιλέξει τον τομέα εξειδίκευσής τους. Χρειάζεται, λοιπόν, εδώ από τη μεριά τους (των επαγγελματιών δηλαδή) η ευστροφία τού να επιλεγεί αυτός ο τομέας εξειδίκευσης που να είναι ο πιο καινοτόμος και ο πιο χρήσιμος μέσα στις επερχόμενες δεκαετίες.

Τι επιτάσσει σήμερα η αγορά εργασίας;

Είναι γεγονός αδιαμφισβήτητο ότι το διαδίκτυο καθιστά πλέον το πιο δυναμικό, σύγχρονο πεδίο οικονομικής δραστηριότητας. Στις προτεραιότητες των νέων βρίσκονται σαφέστατα οι νέες τεχνολογίες, οι οποίες συνδυαζόμενες με τη ρομποτική και τη βιογενετική εμπλουτίζουν το βιογραφικό τους.

Από την άλλη, η αγορά, κινούμενη με άξονα την εξειδίκευση, δείχνει σταθερή προτίμηση στους αποφοίτους οικονομικών σχολών και σχολών διοίκησης. Επίσης, μπορεί να προτιμώνται και διαθεματικές ή διεπιστημονικές σπουδές που συνδυάζουν π.χ. γνώσεις διοίκησης, διαχείρισης ανθρώπινων πόρων και μηχανολογίας.

Η ιατρική εξακολουθεί φυσικά να κατέχει τα «σκήπτρα» έναντι όλων των άλλων επιστημών με τις εξειδικεύσεις πάνω στην πλαστική χειρουργική και την ψυχιατρική να έχουν αυξημένη ζήτηση και να προσφέρουν σίγουρη επαγγελματική αποκατάσταση.

Ακόμη, μεγάλη ζήτηση συνεχίζουν να έχουν τα παραϊατρικά επαγγέλματα (με βασικό αυτό της ραδιολογίας – ακτινολογίας αλλά και της εργοθεραπείας), καθώς καλύπτουν μεγάλες παθογένειες της κοινωνίας μας.

Κλασικές αξίες παραμένουν οι σπουδές στις φυσικομαθηματικές επιστήμες, διότι δεν οδηγούν μόνο στο να γίνει κάποιος καθηγητής αλλά έχουν κι άλλες πολύ ενδιαφέρουσες εφαρμογές, όπως είναι π.χ. η βιοστατιστική, η μετεωρολογία, οι τηλεπικοινωνίες κ.ά.

Ασφαλείς επιλογές συνεχίζουν να αποτελούν οι ξένες γλώσσες (όχι μόνο η αγγλική αλλά και η ρώσικη, η κινέζικη γλώσσα κ.ά.), ιδιαιτέρως αν αυτές συνδυάζονται με τα τουριστικά επαγγέλματα, καθώς και τα ναυτιλιακά.

Τέλος, περιζήτητο είναι οποιοδήποτε επάγγελμα συνδυάζεται με την οικολογία και την «πράσινη» ανάπτυξη. Όσον αφορά δε τις θεωρητικές επιστήμες, το μέλλον ανήκει στην Ψυχολογία αλλά και σε όλους τους τομείς της Συμβουλευτικής.

*Δρ Μόσχου Δ. Καλλιόπη
Εκπαιδευτική Συμβουλευτική
Διδάκτωρ Συμβουλευτικής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
MSc Συμβουλευτικής & Ψυχολογίας στις Επιστήμες Αγωγής
Μέλος Ελληνικής Εταιρείας Συμβουλευτικής & Προσανατολισμού
Περιοχή Χλόη (Πλησίον ΕΔΗΚΑ)
Τηλ επίκ. 2467028148, 6936426262