Χωρίς κραυγαλέες προσφορές, όπως είχε συμβεί τα προηγούμενα χρόνια, η αγορά της λιανικής κινείται στον ρυθμό της Black Friday, με τους εμπόρους να προσπαθούν να καταλάβουν το νέο πλαίσιο των εκπτώσεων και προσφορών προκειμένου να αποφύγουν τα τσουχτερά πρόστιμα αν πιαστούν στο δόκανο των ελεγκτικών αρχών.
Παρότι για πολλούς η «Μαύρη Παρασκευή» έχει γίνει «Μαύρος Νοέμβριος», από σήμερα μέχρι και τη Δεύτερα οι εκπτώσεις και κατ’ επέκταση η αγοραστική κίνηση αναμένεται να φτάσουν στο απόγειό τους δεδομένου ότι την Κυριακή, 26 Νοεμβρίου, τα καταστήματα είναι ανοιχτά, ενώ ακολουθεί το εκπτωτικό event της Cyber Monday, που τον πρωταγωνιστικό ρόλο στις προσφορές έχουν τα ηλεκτρονικά καταστήματα.
Πάντως, όπως φάνηκε από τις δεκάδες ερωτήσεις των εμπόρων που τέθηκαν στην ενημερωτική συζήτηση «Εκπτώσεις; Προσφορές; Κάντο σωστά!» που συνδιοργάνωσαν το υπουργείο Ανάπτυξης, ο Σύνδεσμος Ελληνικών Βιομηχανιών (ΣΕΒ), το Εμπορικό Βιομηχανικό Επιμελητήριο της Αθήνας (ΕΒΕΑ) και ο Εμπορικός Σύλλογος Αθηνών (ΕΣΑ), η αγορά δεν έχει καταλάβει το νέο νομικό πλαίσιο, ενόψει μάλιστα των εκπτώσεων της Black Friday, της Cyber Monday, της εορταστικής περιόδου, όπως επίσης και των χειμερινών εκπτώσεων που θα ακολουθήσουν.
Σε κάθε περίπτωση, ο στόχος του υπουργείου Ανάπτυξης είναι μπει φρένο στις πλασματικές εκπτώσεις και προσφορές και ήδη έδειξε τις προθέσεις του από τις θερινές εκπτώσεις με βαριά πρόστιμα σε μεγάλες αλυσίδες του κλάδου της τεχνολογίας και των ηλεκτρικών συσκευών.
Πώς προστατεύονται οι καταναλωτές από τις πλασματικές εκπτώσεις
Το νέο πλαίσιο αποτελεί εφαρμογή ευρωπαϊκής οδηγίας και ακολουθεί την φιλοσοφία των μέτρων που στοχεύουν στην ενίσχυση του υγιούς ανταγωνισμού και στην προστασία του καταναλωτή, όπως επισήμανε ο υπουργός Ανάπτυξης, Κώστας Σκρέκας.
Με βάση λοιπόν τον νόμο, πρέπει να αναγράφεται καθαρά η αρχική και η τελική τιμή. «Αρχική» τιμή, είναι η χαμηλότερη τιμή των τελευταίων 30 ημερών, προκειμένου να εκλείψουν φαινόμενα αύξησης των τιμών λίγες μέρες πριν τις προσφορές και τις εκπτώσεις και αργότερα να εμφανίζουν εντυπωσιακά ποσοστά μειώσεων.
Επίσης, δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιείται η προτεινόμενη λιανική τιμή ως τιμή αναφοράς για τον υπολογισμό της έκπτωσης, όπως και η διαφήμιση προσφοράς χωρίς να υπάρχει απόθεμα για να ικανοποιηθεί η ζήτηση. 
Ένας ισχυρισμός «έως και» μπορεί να θεωρηθεί παραπλανητικός αν δεν ανταποκρίνεται στους πραγματικούς όρους της προσφοράς. Δηλαδή δεν μπορεί να διαφημίζεται από την επιχείρηση το ανώτερο ποσοστό έκπτωσης που μπορεί να κάνει σε ένα προϊόν όταν όλα τα υπόλοιπα έχουν χαμηλότερα ποσοστά (π.χ. «προσφορές έως 70%»).
Επιπλέον, δεν επιτρέπονται ψευδείς δηλώσεις ότι ένα προϊόν θα είναι διαθέσιμο για πολύ μικρό χρονικό διάστημα, ενώ ο καταναλωτής θα πρέπει να ενημερώνεται για όλες τις υποχρεωτικές ή πρόσθετες χρεώσεις και τέλη, ακόμα και κατά προσέγγιση.
Στις περιπτώσεις προσφορών «1+1 δώρο» χρειάζεται μεγάλη προσοχή, αφού όταν κάτι πωλείται μεμονωμένο με έκπτωση 50% και μετά πωλείται με «+1 δώρο» θεωρείται παραπλάνηση, οπότε πρέπει να συνυπολογίζεται η προηγούμενη έκπτωση σε μια επόμενη.
Ακόμη και η διανομή εκπτωτικών κουπονιών έξω από το κατάστημα θεωρείται αθέμιτη εμπορική πρακτική.
«Θα υπάρξει αυστηρός έλεγχος των επιχειρήσεων. Ήδη η ΔΙΜΕΑ έχει προχωρήσει σε τιμοληψίες χιλιάδων προϊόντων το προηγούμενο διάστημα, οπότε υπάρχει μία τεράστια βάση προς έλεγχο επί των προσφορών που θα εμφανιστούν», σημείωσε ο κος Σκρέκας. «Εάν διαπιστωθούν περιστατικά παραπλάνησης των καταναλωτών να είστε βέβαιοι ότι θα επιβληθούν και τα αντίστοιχα πρόστιμα», σημείωσε.
Τι αλλάζει στις χειμερινές εκπτώσεις
Εν τω μεταξύ, λύση στο πρακτικό πρόβλημα που ανέκυψε με τη διάρκεια των εκπτώσεων και το πότε πρέπει να αλλάζουν τα ταμπελάκια προτίθεται να δώσει του υπουργείο Ανάπτυξης.
Το πρόβλημα διαπιστώθηκε στις καλοκαιρινές εκπτώσεις, που διαρκούν εκ του νόμου 45 ημέρες. Με βάση τη νέα νομοθεσία μετά την παρέλευση των 30 ημερών θα έπρεπε να αλλάξουν οι ταμπέλες των προσφορών, κάτι που δεν έχει νόημα, όπως είπαν οι έμποροι.
Όπως ανέφερε ο Σωτήρης Αναγνωστόπουλος, Γενικός Γραμματέας Εμπορίου και Προστασίας του Καταναλωτή, «θα επεκτείνουμε το διάστημα αναφοράς τιμών στις 60 μέρες εφόσον όμως πρόκειται για προοδευτικές εκπτώσεις».
Ωστόσο ο ίδιος προειδοποίησε ότι σε αυτό το διάστημα δεν θα πρέπει να υπάρξει επ’ ουδενί αύξηση της τιμής του προϊόντος και έπειτα πάλι μείωση του.
Γι’ αυτό, όπως είπε, θα προωθηθεί νέα νομοθετική ρύθμιση πριν την περίοδο των χειμερινών εκπτώσεων, ώστε να μην υπάρξει αντίστοιχο πρόβλημα κι εκεί.
