Το κάπνισμα, που έχει απαγορευτεί στους κλειστούς χώρους στην Ιταλία από το 2003, θα απαγορευτεί και στους ανοιχτούς χώρους. Σύμφωνα με τις εξαγγελίες του υπουργού Υγείας Orazio Schillaci, πρόκειται να απαγορευτεί ακόμα και το ηλεκτρονικό τσιγάρο στα πάρκα και στις στάσεις των λεωφορείων —«όπου υπάρχουν έγκυοι και παιδιά». Ο Schillaci δήλωσε ότι ο αντικαπνιστικός αγώνας δεν ακολουθεί τις ιδεολογίες αλλά την επιστήμη.
Το νομοσχέδιο προβλέπει την απαγόρευση του καπνίσματος στα υπαίθρια τραπεζάκια των καφέ και των εστιατορίων, αλλά επιτρέπει «χώρους καπνιζόντων» που εξαρτώνται από το διαθέσιμο εμβαδόν και τις πρωτοβουλίες της κάθε επιχείρησης. Αντιθέτως, σε δημόσια συστήματα όπως οι σταθμοί των τρένων και τα αεροδρόμια, καταργούνται οριστικά οι χώροι καπνιζόντων. Το πρόστιμο για την παραβίαση της διάταξης περί καπνίσματος σε δημόσιο χώρο αναμένεται γύρω στα 275 ευρώ, αλλά θα υποδιπλασιάζεται αν εξοφληθεί μέσα σε 60 ημέρες. Τις ίδιες κυρώσεις θα υφίστανται όποιοι παραβιάζουν τον ήδη υπάρχοντα νόμο που απαγορεύει το κάπνισμα σε κλειστούς χώρους.
Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του Ανώτερου Ινστιτούτου Υγείας για το κάπνισμα στην Ιταλία, ένας στους τέσσερις Ιταλούς καπνίζει (το 24,2% του συνολικού πληθυσμού): τα τελευταία είκοσι χρόνια το ποσοστό αυτό έχει σημειώσει διακυμάνσεις, αλλά φέτος είναι ίδιο με εκείνο του 2006. Σήμερα, υπάρχουν 12,4 εκατομμύρια καπνιστές με αυξητική τάση η οποία αφορά τόσο τους άνδρες όσο και τις γυναίκες. Περισσότερο καπνίζουν οι νέοι άνδρες —το 43% 25 έως 44 ετών— και οι ώριμες γυναίκες, 45-64 ετών. Το 15% των Ιταλών δηλώνουν «πρώην καπνιστές».
Οι καπνιστές καπνίζουν κατά μέσον όρο 11,5 τσιγάρα την ημέρα. Οι πιο φανατικοί, που καπνίζουν πάνω από 20, αποτελούν το 25,6% των ανδρών καπνιστών και το 13,4% των γυναικών. Λίγοι νέοι μεταξύ 15 και 24 ετών είναι τόσο θεριακλήδες αλλά και πάλι η κατανάλωση τσιγάρων είναι πολύ υψηλή: οι μισοί από αυτούς δεν ξεπερνούν τα 9 τσιγάρα την ημέρα, ενώ το 45,5% καπνίζει από 10 έως 19. Ηλεκτρονικό τσιγάρο καπνίζει το 2,4% του πληθυσμού, δηλαδή 1,2 εκατομμύριο άτομα: το 81,9% είναι πρώην καπνιστές· μόνο το 2,8% δεν υπήρξαν ποτέ καπνιστές. Μερικοί κάνουν χρήση e-cig και κανονικών τσιγάρων μαζί.
H Ιταλία είναι η 47η χώρα σε καπνιστές: έχει πολύ λιγότερους από την Ελλάδα, που βρίσκεται στην 9η θέση διεθνώς μετά από νησιωτικά κρατίδια όπως το Κιριμπάτι και το Ναούρου, τη Μυανμάρ, τη Χιλή, τον Λίβανο, τη Σερβία και το Μπανγκλαντές. Στην 10η θέση βρίσκεται η Βουλγαρία και ακολουθούν η Βοσνία-Ερζεγοβίνη, η Ινδονησία, το Λάος, η Λεττονία και η Κύπρος. Η κάπως ικανοποιητική αυτή θέση της Ιταλίας οφείλεται σε μια σειρά μέτρα που έχουν ληφθεί κατά καιρούς: το 1934 απαγορεύτηκε η πώληση ειδών καπνού σε άτομα κάτω των 16 ετών, το 1962 απαγορεύτηκαν οι διαφημίσεις ειδών καπνού σε δημόσιους χώρους, το 1975 απαγορεύτηκε το κάπνισμα στα μέσα μαζικής μεταφοράς και το 1995 η απαγόρευση γενικεύτηκε για τα δημόσια κτίρια και τις υπηρεσίες. Το 1993 άρχισε οργανωμένη αντικαπνιστική εκστρατεία κατά την οποία δημοσιεύτηκαν ευρέως τα γνωστά στοιχεία για τη σχέση του καπνίσματος με τον καρκίνο και άλλες παθολογικές καταστάσεις. Το 2005 αποσύρθηκαν οι γιγαντοαφίσες με μάρκες τσιγάρων από τις πίστες της Φόρμουλα 1 και των αγώνων μοτοσυκλέτας. Το 2012 απαγορεύτηκε η πώληση ειδών καπνού σε άτομα κάτω των 18 ετών, ενώ από το 2009 η ΕΕ είχε επιβάλει την εγγραφή προειδοποιήσεων με αποκρουστικές εικόνες στα κουτιά.
