Σαμουήλ Ακίνολα: Η περιπέτεια του να είσαι Έλληνας, μαύρος, ηθοποιός

Ο Σαμουήλ Ακίνολα σε σκηνή της παράστασης “Στέλιος Κασόνγκο” που κάνει πρεμιέρα την Παρασκευή 3 Νοεμβρίου.

Η ζωή του σε ένα θεατρικό έργο

Η συνεργασία με την ομάδα ΝΑΜΑ – αφού έχει παρακολουθήσει σεμινάρια της Ελένης Σκότη – ξεκινάει στην καρδιά της καραντίνας με την ιδέα να πρωταγωνιστήσει σ’ ένα αμερικανικό αντιρατσιστικό έργο. Η σκέψη, όμως, να γραφτεί μια νέα ελληνική δραματουργία για τα παιδιά δεύτερης γενιάς (τότε με την συμβολή ενός ακόμα μαύρου Έλληνα ηθοποιού, του Στέφανου Μουαγκέ) δεν αργεί να πέσει στο τραπέζι. Ο Σαμουήλ γίνεται αντικείμενο έρευνας και επαναλαμβανόμενων συνεντεύξεων, δηλαδή, «η ομάδα αρχίζει να αναγνωρίζει το θέμα του έργου σε μένα», όπως λέει. Ο «Στέλιος Κασόνγκο» ολοκληρώνεται πριν από μερικούς μήνες, με τον Σαμουήλ να το πρωτοδιαβάζει νιώθοντας διπλά εκτεθειμένος: «Αφενός ως ηθοποιός της παράστασης, και αφετέρου ως ο άνθρωπος που αφηγείται, μέσα σε μια μυθοπλασία, πραγματικά κομμάτια της ζωής του. Στην αρχή, αναρωτιόμουν αν είχα πάρει τη σωστή απόφαση. Στην πορεία συνειδητοποίησα πόσο λυτρωτικά λειτούργησε το να ξανακοιτάξω τις προκλήσεις της ζωής μου, να φέρω στην επιφάνεια τις πληγές μου, να μιλήσω για την οικογένεια μου, τη μητέρα μου, να θυμηθώ ποιος ήμουν ως παιδί και ποιος είμαι σήμερα», ομολογεί ο 35χρονος ηθοποιός.

Βύρωνας, ιδιαίτερη πατρίδα

Εγγονός του προέδρου των Αφρικανών φοιτητών Ελλάδας και συνάμα του πρώτου μαύρου ιερέα που ήρθε στην Ελλάδα στη δεκαετία του ’60 «ο οποίος διδάχθηκε τα ελληνικά στην καθαρεύουσα», με τους γονείς του να κατάγονται από την Κένυα και τη Νιγηρία, μεγάλωσε στα ορεινά του Βύρωνα, μια περιοχή που αποκαλεί «ιδιαίτερη πατρίδα του». Εκεί ζει μέχρι σήμερα. «Η καρδιά μου χτυπάει στους πρόποδες του Υμηττού, στο Βύρωνα και στην Καισαριανή. Εκεί που έμαθα να αγαπάω την ελληνική φύση, να τρέχω και να παίζω στο βουνό, να γιορτάζω το Πάσχα, να μαθαίνω την ιστορία του ρεμπέτικου και να χορεύω ζεϊμπέκικο. Εκεί δεν βίωσα ποτέ ρατσισμό, γιατί η περιοχή κατοικούνταν από Μικρασιάτες πρόσφυγες που ήξεραν τι σημαίνει μετανάστης και δεν μας έβαλαν ποτέ στο περιθώριο. Αντίθετα, με έκαναν να πιστέψω πως εδώ είναι ο τόπος μου» εξηγεί.

“Η καρδιά μου χτυπάει στους πρόποδες του Υμηττού, στο Βύρωνα και στην Καισαριανή. Εκεί δεν βίωσα ποτέ ρατσισμό, γιατί η περιοχή κατοικούνταν από Μικρασιάτες πρόσφυγες που ήξεραν τι σημαίνει μετανάστης και δεν μας έβαλαν ποτέ στο περιθώριο. Αντίθετα, με έκαναν να πιστέψω πως εδώ είναι ο τόπος μου” λέει. @stagedoorimages

Θύμα ρατσισμού

Η ζεστασιά και η οικειότητα που του προσέφερε η γειτονιά του άρχιζε να ραγίζει βγαίνοντας στη «μεγάλη πόλη». Παιδί χωρισμένων γονιών, ξεκίνησε να δουλεύει από τα δέκα του χρόνια – «σ’ ένα ανθοπωλείο» τονίζει – για να βοηθήσει τη μητέρα του στο μεγάλωμα των τεσσάρων μικρότερων αδερφών του. Για διαστήματα, η ανάγκη της επιβίωσης έμπαινε μπροστά και το σχολείο έμενε πίσω. Και το πρόσωπο του ρατσισμού άρχισε να γιγαντώνεται στα έκπληκτα μάτια του αγοριού. Ενός αγοριού που έμαθε να τον σπρώχνουν στο λεωφορείο για να τον απομακρύνουν από δίπλα τους, να φτύνουν όταν διέσχιζε το ίδιο πεζοδρόμιο με λευκούς, να συνταξιδεύει στα πλοία των ελληνικών οικογενειών που τον χλεύαζαν αποκαλώντας τον «τέρας του Λόχνες», να υπόκειται διαρκώς σε αστυνομικούς ελέγχους, αλλά εκείνος να έχει μόνο μια ληξιαρχική πράξη γέννησης από το «Έλενα» να επιδείξει· και ως, εκ τούτου, να καταλήγει στο κρατητήριο.

Μέσα στα χρόνια, πληγώθηκα πολύ στην γνώση ότι μιλούσα την ίδια γλώσσα με τόσους ανθρώπους γύρω μου, μα κανείς δεν με άκουγε. Στεκόταν μόνο στο γεγονός πως ήμουν μαύρος

Ο Σαμουήλ Ακίνολα είναι ένα από τα χιλιάδες παιδιά δεύτερης γενιάς αυτής της χώρας που πέρασαν το μαρτύριο της ανιθαγένειας – δηλαδή καμιά από τις χώρες που συνδέονται δεν τους αναγνωρίζει και πουθενά δεν ανήκουν. «Θυμάμαι τους αστυνομικούς να εκπλήσσονται με το πως ήταν δυνατόν να μιλώ τόσο καλά ελληνικά, ενώ ήμουν μαύρος. Μέσα στα χρόνια, πληγώθηκα πολύ στην γνώση ότι μιλούσα την ίδια γλώσσα με τόσους ανθρώπους γύρω μου, μα κανείς δεν με άκουγε. Στεκόταν μόνο στο γεγονός πως ήμουν μαύρος».