Το μεγαλύτερο μερίδιο του διαθέσιμου εισοδήματός τους δίνουν οι Έλληνες για τη στέγαση σε σχέση με κάθε άλλη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat. Μάλιστα, οι Έλληνες έδωσαν πέρυσι περισσότερο από το ένα τρίτο -και συγκεκριμένα το 34,2%- του διαθέσιμου εισοδήματός τους για το κόστος στέγασης, ξεπερνώντας σημαντικά όχι μόνο τον ευρωπαϊκό μέσον όρο (19,6% το 2022), αλλά και την αμέσως επόμενη χώρα, τη Δανία, όπου οι αντίστοιχες δαπάνες ανήλθαν στο 25,2%.
Με βάση τα στοιχεία αυτά καμία εντύπωση δεν προκαλεί ότι η Ελλάδα κατακτά αρνητική πρωτιά στην Ευρώπη και σε ό,τι αφορά τη δυσανάλογη επιβάρυνση των νοικοκυριών για το κόστος της στέγασης. Ειδικότερα, από τα στοιχεία της Eurostat προκύπτει πως το 27,3% όσων ζουν στις ελληνικές πόλεις δίνουν τουλάχιστον το 40% του διαθέσιμου εισοδήματός τους προς τον σκοπό αυτό. Πρόκειται για σχεδόν τριπλάσιο ποσοστό σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσον όρο του 10,6%. Παράλληλα, περίπου ένας στους τέσσερις Έλληνες που ζουν στην επαρχία ξοδεύει πάνω από το 40% του εισοδήματός του. Το ποσοστό αυτό δεν είναι μόνο υψηλότερο σε σχέση με κάθε άλλη επαρχιακή περιοχή, αλλά και σε σχέση με κάθε άλλη πόλη εκτός Ελλάδος στην Ε.Ε.
Τα στοιχεία της Eurostat βέβαια βασίζονται στις φορολογικές δηλώσεις και δεν λαμβάνουν υπ’ όψιν τα ποσοστά φοροδιαφυγής και παραοικονομίας στη χώρα. Το μέγεθος της φοροδιαφυγής δεν είναι καθόλου αμελητέο, καθώς σύμφωνα με πρόσφατη ανάλυση της Eurobank, αγγίζει τα 40 δισ. ευρώ τον χρόνο.
Σε κάθε περίπτωση, όμως, το βάρος που έχουν να σηκώσουν τα ελληνικά νοικοκυριά για το κόστος στέγασης φαίνεται και από το υψηλότατο -ξανά πρώτο πανευρωπαϊκά βάσει των διαθέσιμων στοιχείων- ποσοστό των εκκρεμών οικονομικών υποχρεώσεων για το σπίτι. Σχεδόν οι μισοί Έλληνες, το 45,5%, είχαν πέρυσι ληξιπρόθεσμες οφειλές σε ενυπόθηκα δάνεια, ενοίκιο ή λογαριασμούς. Σημειώνεται ότι σε σχέση με το 2021 υπήρξε αλματώδης αύξηση στις ληξιπρόθεσμες οφειλές, ανακόπτοντας την πτωτική πορεία που καταγραφόταν την τελευταία επταετία, το οποίο θα μπορούσε να αποδοθεί εν μέρει στους λογαριασμούς ρεύματος.
Πώς ζούμε
Σύμφωνα πάντοτε με τα στοιχεία της Eurostat, το ποσοστό της ιδιοκατοίκησης στην Ελλάδα εξακολουθεί να είναι υψηλό στο 72,8% έναντι του 69,1% στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Το υπολειπόμενο 27,2% των Ελλήνων είναι στο ενοίκιο, ποσοστό το οποίο φαίνεται να αυξάνεται ελαφρώς την τελευταία τετραετία. Τα μεγαλύτερα ποσοστά ιδιοκατοίκησης εμφανίζονται στη Ρουμανία (94,8%), τη Σλοβακία (93%) και την Κροατία (91,1%), ενώ τα χαμηλότερα στη Γερμανία (46,7%), την Αυστρία (51,4%) και την Δανία (59,6%).
Στην πλειονότητά τους, όμως, τα ελληνικά σπίτια είναι μικρά, ενώ παρατηρείται για άλλη μια χρονιά αδυναμία των Ελλήνων να τα κρατήσουν ζεστά, ενδεικτικό της συνολικής ποιότητας των νοικοκυριών στη χώρα. Ειδικότερα, ο μέσος αριθμός δωματίων ανά άτομο ήταν πέρυσι 1,3 δωμάτιο, ξεπερνώντας μόνο την Πολωνία, τη Ρουμανία και τη Σλοβακία και στο ίδιο επίπεδο με τη Βουλγαρία. Στον αντίποδα, βρίσκονται η Μάλτα (2,3 δωμάτια ανά άτομο) και το Λουξεμβούργο (2,2 δωμάτια).
Επίσης, προκύπτει πως στο μέσο ελληνικό νοικοκυριό ζούσαν 2,6 άτομα το 2022, ενώ το 28% δήλωνε πέρυσι πως ζει σε σπίτι με πολλά άτομα, έναντι του 16,8% στην Ε.Ε. Αντιστρόφως, ένα 11,3% των Ελλήνων ζούσε σε σπίτι μεγαλύτερο σε σχέση με τις ανάγκες του έναντι 33,6% στην Ε.Ε. Σημειώνεται πως το 41,8% του πληθυσμού ζει σε μονοκατοικία και το 58,2% σε διαμέρισμα.
