Γιάννης Δημητρέλλος
Παραπλανητικά μηνύματα που κοινοποιούνται online, είτε μέσω email είτε μέσω social. Πρόκειται για μια πρακτική τόσο παλιά όσο σχεδόν το ίδιο το Ίντερνετ. Πρόσφατα κυκλοφόρησε μήνυμα στο Facebook που «απειλεί» την πλατφόρμα, τονίζοντας πως δεν έχει άδεια να χρεώνει τον λογαριασμό του εκάστοτε χρήστη για 4.99 δολάρια τον μήνα και πως «όλες οι φωτογραφίες μου είναι ιδιοκτησία μου και όχι του Facebook!!!», μέσα σε ένα χαοτικό κείμενο που μπλεκει και το Channel 4, και τις αεροπειρατείες(!) και διάφορα άλλα ακατανόητα.
Το μήνυμα αυτό, το βλέπουμε σε αμέτρητους λογαριασμούς και φαίνεται πως συνδέεται άμεσα με τη νέα συνδρομητική υπηρεσία του Facebook, και την παραπληροφόρηση που τη συνοδεύει.
Το μήνυμα που κυκλοφορεί στο Facebook
Μήνυμα παρεμφερές
Η αλήθεια για τη συνδρομητική υπηρεσία του Facebook
Ο χρήστης που μπαίνει στο συγκεκριμένο πακέτο πληρώνει ένα ποσό που κυμαίνεται από 9,99€ ως 12,99€ (κι όχι 4,99$ όπως αναφέρεται στον ισχυρισμό), ώστε να μην εμφανίζονται διαφημίσεις στη ροή των ενημερώσεων του, αλλά και για να μη χρησιμοποιούνται προσωπικές πληροφορίες του για διαφημιστικούς σκοπούς.
Η ίδια ανακοίνωση αναφέρει πως η δωρεάν χρήση του Facebook συνεπάγεται και χρήση των πληροφοριών του χρήστη για διαφημίσεις.
Την ίδια στιγμή, στους όρους χρήσης η πλατφόρμα υποστηρίζει πως δεν πουλάει τα προσωπικά δεδομένα των χρηστών σε διαφημιστές, ούτε μοιράζεται μαζί τους προσωπικές πληροφορίες που θα μπορούσαν να ταυτοποιήσουν τους χρήστες (όπως όνομα, ηλεκτρονική διεύθυνση ή άλλους τρόπους επικοινωνίας), εκτός αν υπάρχει συγκεκριμένη άδεια από τον χρήστη. H Meta εξηγεί εδώ τους τρόπους με τους οποίους χρησιμοποιεί τα δεδομένα των (δωρεάν) χρηστών για διαφημιστικούς σκοπούς.
Σε τι ωφελεί λοιπόν το παραπάνω μήνυμα που κοινοποιείται στo Facebook;
Σε τίποτα απολύτως. Καμία δημοσίευση στο προσωπικό μας λογαριασμό δεν μπορεί να λειτουργήσει ως έγγραφό που να δεσμεύει ή να αποτρέπει το Facebook από το προβεί σε δράσεις που εμείς του έχουμε δώσει τη συναίνεση μας να πραγματοποιήσει.
Η μη κοινοποίηση φωτογραφιών ή άλλων προσωπικών δεδομένων είναι η καλύτερη επιλογή, ώστε να μην υπάρχουν στο Facebook. Ως προς τη συνδρομητική υπηρεσία «για χρήση χωρίς διαφημίσεις», η πλατφόρμα μας δίνει με σαφήνεια τη δυνατότητα επιλογής της, ή την παραμονή στο υπάρχον δωρεάν πλάνο. Σίγουρα δεν έχει την παραμικρή επίδραση στο διαφημιστικό πλάνο του Facebook ένα ασυνάρτητο και ασύντακτο κείμενο, προϊόν chain mail.
Η προϊστορία των chain mail
Τα μηνύματα τύπου copypasta, είναι οι «γονείς» όλων των ψευδών μηνυμάτων που διακινούνται εκεί έξω στα social media, στα e-mails και όχι μόνο. Υπάρχουν σε ένα σωρό παραλλαγές, από το «στείλε μια προσευχή για το παιδί αυτό που χαροπαλεύει» (η εικόνα είναι προϊόν επεξεργασίας), μέχρι τα μηνύματα παραπληροφόρησης που αφορούν συνήθως το Facebook και την πολιτική απορρήτου του, μέχρι διαγωνισμούς, δημοπρασίες και κομπίνες που υπόσχονται χρήματα, εύκολα και γρήγορα.
Σύμφωνα με το snopes.com, το πρώτο copypasta mail εμφανίστηκε online στις 21 Νοεμβρίου 1997.
Έγραφε:
«Γεια σας
Ονομάζομαι Μπιλ Γκέιτς. Δημιούργησα ένα πρόγραμμα εντοπισμού e-mail που εντοπίζει κάθε έναν στον οποίο αυτό το μήνυμα θα προωθηθεί. Πειραματίζομαι με αυτό το εργαλείο και θέλω τη βοήθεια σας. Προωθήστε αυτό σε κάθε άτομο που γνωρίζετε και αν φτάσει σε 1000 άτομα, ο καθένας σε αυτή τη λίστα θα λάβει ως αμοιβή 1000 δολάρια από εμένα. Απολαύστε τα.
Ο φίλος σας, Μπιλ Γκέιτς»
To παραπάνω μήνυμα είχε δεκάδες παραλλαγές, μια εξ’ αυτών υποσχόταν 100 δολάρια σε κάθε χρήστη προϊόντων Μicrosoft αν παραχωρούσε στον αποστολέα τα στοιχεία της πιστωτικής του κάρτας.
Τα μηνύματα αυτά είχαν τόσο μεγάλη απήχηση, που οδήγησαν την Microsoft στα τέλη του 1999 να δημοσιεύσει μήνυμα στο site της, το οποίο ξεκαθάριζε ότι ο Μπιλ Γκειτς δεν χάρισε, ούτε είχε σκοπό να χαρίσει χρήματα σε τυχαία άτομα που χρησιμοποιούν το λειτουργικό σύστημα των Windows. Τα παραπλανητικά online μηνύματα είχαν μόλις γεννηθεί.
